Το σύνδρομο του Δαβίδ (ή του Stendhal).

[Clemence]

Ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου, ίσως το πιο όμορφο άγαλμα του κόσμου, εκτός από το θαυμασμό μπορεί να προκαλέσει και διανοητικές ανισορροπίες σε ιδιαίτερα ευαίσθητους και καλλιεργημένους θεατές.

Η Dr Graziella Magherini παρουσίασε τα πρώτα ευρήματα μιας μελέτης που διήρκεσε ένα χρόνο σε ένα συμπόσιο που έγινε στη Galleria dell'Accademia της Φλορεντίας, όπου το γυμνό μαρμάρινο άγαλμα προσελκύει περίπου 1,2 εκατομμύρια επισκέπτες κάθε χρόνο.

Η ίδια υποστηρίζει ότι ο Δαβίδ μπορεί να έχει μια συγκεκριμένη συναισθηματική επίδραση σε ορισμένο είδος θεατών.

"Το ονομάζω «σύνδρομο του Δαβίδ». Προκαλεί πνευματικές διαταραχές και επηρεάζει κυρίως τους μοναχικούς επισκέπτες ή τα ζευγάρια," σχολιάζει η Magherini, πρόεδρος του ιταλικού συλλόγου Τέχνης και Ψυχολογίας.

Η «πάθηση» είναι όμοια με το σύνδρομο Stendhal που η Magherini αναγνώρισε στα τέλη της δεκαετίας του 70.

Έχοντας πάρει την ονομασία του από το Γάλλο συγγραφέα Stendhal, ο οποίος έπεσε «θύμα» του συνδρόμου όταν το 1817 συγκλονίστηκε στη θέα των ψηφιδωτών της εκκλησίας Santa Croce στη Φλορεντία, το σύνδρομο προκαλεί συμπτώματα που κλιμακώνονται από ελαφριά ναυτία, υπερκινητικότητα, έλλειψη προσανατολισμού μέχρι και παροδικές κρίσεις πανικού που φτάνουν τα όρια της τρέλας.

Ο Stendhal στην αναλυτική περιγραφή του φαινομένου που έκανε αναφέρει ταχυπαλμίες, έκσταση και μια περίεργη ουράνια αίσθηση.

Ο Μιχαήλ Άγγελος

"Ήταν σαν να στραγγιζόταν η ζωή από μέσα μου. Περπατούσα με το φόβο ότι θα πέσω," είχε γράψει τότε ο Stendhal.

Δυναμικό ερέθισμα η τέχνη

Τα τελευταία δέκα χρόνια, η Magherini έχει μελετήσει περισσότερα από 100 άτομα που διεκομίσθησαν στο νοσοκομείο Santa Maria Nuova της Φλορεντίας υποφέροντας από το σύνδρομο καθώς τους είχε απορροφήσει η παρατήρηση των υπέροχων έργων τέχνης.

Η καλλιτεχνική τοξίνωση προκαλείται από ένα συνδυασμό πραγμάτων, συμπεριλαμβανομένου του στρες που προκαλεί το ταξίδι, της υπερβολικής «δόσης» όμορφης τέχνης αλλά και του βαθμού ευαισθησίας του θεατή, όπως υποστηρίζει η Magherini.

"Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα έργο τέχνης είναι ένα πολύ δυνατό ερέθισμα και μπορεί να διεγείρει μνήμες στο υποσυνείδητό μας, μερικές φορές υποκινώντας μέχρι και μια κρίση," υπογραμμίζει.

Το άγαλμα του Δαβίδ μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με αυτά του συνδρόμου Stendhal, ίσως πιο σπάνια αλλά εξίσου σοβαρά.

Συνεντεύξεις που έγιναν έξω από το μουσείο αλλά και σχόλια στο βιβλίο επισκεπτών δείχνουν ότι η επίμονη παρατήρηση του αγάλματος, ηλικίας 500 ετών, μπορεί να προκαλέσει έντονη εφίδρωση, ταχυπαλμία, πόνους στο στομάχι, ζαλάδα ακόμα και επιθετικότητα ή παραισθήσεις.

"Μερικοί νομίζουν ότι το άγαλμα ζωντανεύει και τους μιλάει. Έχουμε ακόμα παρατηρήσει μέχρι και καταστροφικές τάσεις."

Μια ιστορία πάθους

Η εκκλησία Santa Croce στη Φλορεντία

Το άγαλμα του Δαβίδ έχει προκαλέσει πάθη και αντιμαχίες από τότε που τοποθετήθηκε πλάι στην κεντρική πύλη της Piazza della Signoria στη Φλορεντία το 1504, όταν διαδηλωτές του πετούσαν πέτρες.

Έχοντας μείνει αχρησιμοποίητο για δέκα χρόνια, το μάρμαρο πήρε ο γλύπτης Antonio Rossellino, ο οποίος όμως το παράτησε μετά από λίγους μήνες.

Το 1501, ο Μιχαήλ Άγγελος υποσχέθηκε ότι θα φτιάξει ένα άγαλμα από το μάρμαρο χωρίς να χρειαστεί να το κόψει ή να προσθέσει άλλα κομμάτια μάρμαρου.

Τρία χρόνια αργότερα, στις 8 Σεπτεμβρίου του 1504, ο Δαβίδ τοποθετήθηκε δίπλα στην κεντρική πύλη της Piazza della Signoria.

Παρέμεινε εκεί, στο έλεος των στοιχείων της φύσης, μέχρι το 1873 όταν μετακινήθηκε στη σημερινή του τοποθεσία στη Galleria dell'Accademia.

Το 1527, το αριστερό χέρι του αγάλματος έσπασε σε τρία κομμάτια κατά τη διάρκεια μια εξέγερσης εναντίον της οικογένειας των Μεδίκων που βρισκόταν στην εξουσία.

Στα μέσα του 19ου αιώνα, το άγαλμα υπέστη φθορά από οξύ που χρησιμοποιήθηκε για τον καθαρισμό του ενώ το 1991, ένας ψυχικά διαταραγμένος καλλιτέχνης με το όνομα Piero Cannata, επιτέθηκε με σφυρί στο άγαλμα συντρίβοντας ένα από τα δάχτυλα του ποδιού του.

Η μελέτη της Magherini υποστηρίζεται και από τον ιστορικό τέχνης και καλλιτεχνικό επόπτη της Φλορεντίας, Dr Antonio Paolucci.

Ο Paolucci δεν εκπλήσσεται από τα συναισθήματα που μπορεί να προκαλέσει το άγαλμα: "Είναι ένα από τα πέντε-έξι πιο διάσημα αριστουργήματα του κόσμου, ένα παγκόσμιο έργο τέχνης."

Οι Αμερικανοί είναι οι πιο ευαίσθητοι τόσο στο σύνδρομο του Δαβίδ όσο και σε αυτό του Stendhal syndrome, αναφέρει η Magherini. Οι Ιταλοί, αντίθετα, φαίνεται να έχουν ανοσία στα συμπτώματα όπως και οι Ιάπωνες.

"Είναι τόσο οργανωμένοι όταν επισκέπτονται μουσεία και παρατηρούν έργα τέχνης που σπάνια έχουν χρόνο για συναισθηματισμούς."

Discovery news

[gor]

πολύ ενδιαφέρον άρθρο!

[ho·mun·cu·li]

La sindrome di Stendhal-directed by Dario Argento (1996)

Enjoy