Σύνδρομο burnout

[Ήρα]

Το σύνδρομο burnout ή ολοκληρωτικής εξάντλησης , αποτελεί μια μακροπρόθεσμη αντίδραση στο επαγγελματικό stress και εμφανίζεται κυρίως σε άτομα που ασκούν κοινωνικό λειτούγημα.Έχει περιγραφεί ως ένα τρισδιάστατο σύνδρομο : εξάντληση, αποπροσωποποίηση κι αίσθημα αναποτελεσματικότητας αποτελούν τις συνιστώσες του.

Η συναισθηματική και ψυχολογική επιβάρυνση που χαρακτηρίζει τα επαγγέλματα που προσβάλλονται συχνότερα από το σύνδρομο-ιατροί , νοσηλευτές, εκπαιδευτικοί, κοινωνικοί λειτουργοί -οδηγεί στη γρήγορη κατανάλωση των ενεργειακών αποθεμάτων , στον επηρεασμό της ψυχικής και σωματικής υγείας και τελικά στην εξάντληση . Το αίσθημα αναποτελεσματικότητας οφείλεται στη μείωση των επαγγελματικών επιδόσεων και αντικατοπτρίζει τη χαμηλή αυτοεκτίμηση του πάσχοντος.

Η αποπροσωποιηση , η τρίτη συνιστώσα του συνδρόμου , αποτελεί έναν τρόπο έκφρασης της επιβαρυμένης ψυχολογικής κατάστασης και των έντονων συναισθημάτων που δεν εκδηλώνονται και εκφράζεται με συναισθηματική απομάκρυνση , αδιαφορία , προσβλητική συμπεριφορά και κυνισμό προς τους ανθρώπους αλλά και προς την εργασία.

Η δυσαναλογία μεταξύ της συνεισφοράς του ατόμου στην εργασία του και της ανταμοιβής του –οικονομική , ηθική , προοπτικές ανόδου –έχει συσχετισθεί θετικά με το εργασιακό stress. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι άτομα με συμπεριφορά τύπου Α , με αυξημένη ανάγκη για άσκηση ελέγχου στην εργασία τους , που εκφράζεται ως ανάγκη για επιβεβαίωση , ανταγωνιστικότητα,ευερεθιστότητα , έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν σύνδρομο burnout .

Ορισμένοι ψυχίατροι θεωρούν το σύνδρομο μια κλινική μορφή κατάθλιψης ενώ άλλες έρευνες εντοπίζουν μεγαλύτερη επίπτωση του συνδρόμου σε νεαρότερες ηλικίες , γεγονός που αποδίδεται στη συνειδητοποίηση από τους νέους ότι υπάρχει σημαντική διαφορά ανάμεσα στις προσδοκίες για ιδεώδη επαγγελματική απόδοση και την πολύ λιγότερο ικανοποιητική πραγματικότητα.

Επιβαρυντικούς παράγοντες αποτελούν η μειωμένη κοινωνική αναγνώριση της εργασίας , οι χαμηλές οικονομικές απολαβές , ο αυξημένος φόρτος εργασίας και οι ώρες εβδομαδιαίας εργασίας , η έλλειψη υποστήριξης από συναδέλφους και ανωτέρους ,ενώ όσον αφορά τα ιατρικά επαγγέλματα , οι δυσίατες και μη θεραπεύσιμες νόσοι , όπως τα κακοήθη νεοπλάσματα και το AIDS .

Από το Ιατρικό Βήμα