Λεονάρντο ντα Βίντσι.....

[Winmx]

Αυτός ο παππούς από την Ιταλία τα 'χει τα χρονάκια του, όμως δεν θέλει με τίποτα να χάσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Γι' αυτό επιστρατεύει τις εφευρέσεις του: Με την πτητική μηχανή του θα πετάξει πάνω από τη Ρώμη, μετά θα διασχίσει το Ιόνιο φορώντας φαρδιά πέδιλα του σκι και στη συνέχεια με το καλοδιατηρημένο ποδήλατό του θα διανύσει την απόσταση μέχρι το Ολυμπιακό Στάδιο...

Το τρομερό παιδί της Αναγέννησης, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι, έρχεται πρώτη φορά στην Αθήνα, τον Αύγουστο. Σε μια μεγάλη και πρωτότυπη έκθεση ο Δήμος Αθηναίων θα παρουσιάσει στην «Τεχνόπολη» 80 σχέδια του Λεονάρντο, που αποτυπώνουν τις πρωτοποριακές εφευρέσεις του αλλά και το ενδιαφέρον του για το ανθρώπινο σώμα. Μια ένθετη έκθεση, από το Μουσείο Ουφίτσι, περιλαμβάνει γκραβούρες της ίδιας εποχής με αθλητικό πνεύμα: θα δούμε για παράδειγμα πώς οι φλωρεντιανοί αριστοκράτες του 16ου αιώνα επιδίδονταν ντυμένοι στα μεταξωτά σε ένα είδος ποδοσφαίρου που επέτρεπε τα κτυπήματα κάτω από τη μέση. Οπως έχουν γράψει και οι ιστορικοί, μάλλον έμοιαζε με στρατιωτική άσκηση, παρά με άθλημα...

Στην πρώτη ενότητα της έκθεσης που είναι αφιερωμένη στον Ντα Βίντσι κυριαρχούν τα αντίγραφα σχεδίων του με τα οποία μελετούσε το ανθρώπινο σώμα και τις εκφράσεις του προσώπου. Ανάμεσά τους και δύο πρωτότυπα έργα: «Ο Ηρακλής και το λιοντάρι της Νεμέας» και το εκφραστικό «Γκροτέσκο πορτρέτο» άντρα. Στη δεύτερη ενότητα υπάρχουν πάλι κυρίως αντίγραφα από τα χειρόγραφα με τις παράξενες εφευρέσεις που σχεδίασε -από όχημα με τέσσερις τροχούς μέχρι στολή δύτη.

Και μια έκπληξη... Το Βίντσι της Ιταλίας, η γενέτειρα του ζωγράφου, θα μας στείλει σύγχρονες κατασκευές των εφευρέσεων του Λεονάρντο σε πραγματική κλίμακα. Αν και πολλές από αυτές είναι ανέφικτο να λειτουργήσουν, δεν παύουν να επιβεβαιώνουν πως το ιδιοφυές μυαλό του καλλιτέχνη δούλευε με ιλιγγιώδη ταχύτητα στους υπολογισμούς του στη γεωμετρία, την αστρονομία, τη φυσική, τη ζωολογία...

Γιατί τι άλλο εκτός από πρόδρομο του αυτοκινήτου, του αεροπλάνου, ή του ποταμόπλοιου θα μπορούσαν να είναι οι μηχανές που οραματίστηκε, στο τέλος του 15ου αιώνα; Οπως το μηχανικό φτερό ή η πτητική μηχανή που «ταξιδεύει» όταν ο αναβάτης της, δεμένος σαν τον Ικαρο, κουνάει ρυθμικά τα πόδια του; Ο Ντα Βίντσι μελέτησε επίμονα το πέταγμα των πουλιών, κατέληξε όμως ότι ο άνθρωπος θα μπορούσε να πετάξει μιμούμενος τις νυχτερίδες γι' αυτό και τα φτερά της πτητικής μηχανής έχουν σχήμα μεμβράνης.

Μεμβράνη έχει και το τεράστιο γάντι που κάνει όποιον το φοράει να μοιάζει σαν τεράστιος βάτραχος και οπωσδήποτε εγγυάται ολυμπιακές επιδόσεις στην κολύμβηση. Για ώρα ανάγκης ο ζωγράφος σχεδίασε και το πρώτο... σωσίβιο, καθώς και ένα κωνικό «αερόστατο». Το μοντέλο που θα δούμε είναι κατασκευασμένο από λινό ύφασμα και ξύλο, ενώ τέσσερα σχοινιά ισορροπούν το σώμα του επίδοξου αλεξιπτωτιστή.

Στις εφευρέσεις του που σχετίζονται με τη θάλασσα και περιλαμβάνονται στο περίφημο Codex Atlanticus, που βρίσκεται στο Μιλάνο, ο Ντα Βίντσι περιγράφει και σχεδιάζει ένα δερμάτινο κοστούμι δύτη. Δύο καλάμια συνδέονται με μια επίσης δερμάτινη «μποτίλια» γεμάτη με αέρα που διευκολύνουν την αναπνοή. Οραμά του ήταν να περπατήσει ο άνθρωπος και πάνω στο νερό: σχεδίασε δύο πλατιές σανίδες που μοιάζουν με τα σημερινά σκι και δύο μπαστούνια με επίπεδη, στρογγυλή βάση.

Ο πολυπράγμων καλλιτέχνης άνοιξε τον δρόμο και στην επιστήμη της ανατομίας. Συχνά κατέφευγε σε σώματα νεκρών ανδρών και γυναικών, τα οποία εξέταζε και στη συνέχεια σχεδίαζε με απίστευτη πιστότητα: εσωτερικά όργανα, μυς, αρτηρίες, κόκαλα, νεύρα είναι ευδιάκριτα. Στόχος του ήταν να τελειοποιήσει τις αναλογίες, τη φόρμα και την κίνηση. «Οι αναλογίες δεν βρίσκονται μονάχα μέσα στους αριθμούς και τις μετρήσεις, αλλά ακόμη και στους ήχους, στα βάρη, στους χρόνους, στις στάσεις και οπουδήποτε ενυπάρχει δύναμη», έγραφε ο Λεονάρντο που πίστευε ότι «ο ζωγράφος είναι άρχοντας της οικουμένης. Ο,τι υπάρχει στον κόσμο, όντα, φαινόμενα και πλάσματα της φαντασίας, όλα τα εξουσιάζει ο ζωγράφος, πρώτα με τον νου του και ύστερα με τα χέρια του».