Το ταξικό μήνυμα των φετινών Γενικών Εξετάσεων

[V for Vendetta]

Το ταξικό μήνυμα των φετινών Γενικών Εξετάσεων

Οι φετινές Γενικές Εξετάσεις συνεχίζονται τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο. Ο σκοπός που όλοι νομίζουμε ότι οι εξετάσεις αυτές εξυπηρετούν είναι η επιλογή των τελειόφοιτων μαθητών Λυκείου για την εισαγωγή τους στις Ανώτατες Πανεπιστημιακές Σχολές. Φέτος, όμως, οι εξετάσεις αυτές φαίνεται να εξυπηρετούν και έναν ακόμη στόχο.

Αυτό που μέχρι στιγμής έχουμε παρατηρήσει είναι μια πολύ σημαντική αύξηση της δυσκολίας των θεμάτων των εξετάσεων. Στη νεοελληνική γλώσσα η κυρία Αρβελέρ δήλωσε ότι αυτή ποτέ δε θα έβαζε το κείμενό της σε πανελλήνιες εξετάσεις. Στη Βιολογία Γενικής Παιδείας τα θέματα ήταν σημαντικά πιο δύσκολα από άλλες χρονιές, ενώ το ίδιο συνέβη στα Μαθηματικά Γενικής Παιδείας και στη Φυσική Γενικής Παιδείας. Στη δε Φυσική Κατεύθυνσης η Ενωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) χαρακτήρισε τα θέματα ως εξής: «Εκτός από το πρώτο θέμα που αποτελούσε το 1/4 των θεμάτων (δηλαδή 25 μονάδες), τα υπόλοιπα απαιτούσαν μεγάλη εμπειρία και ιδιαίτερη διαίσθηση στη φυσική, σαν να επρόκειτο για διαγωνισμό ταλέντων φυσικής». Γιατί το έγραψε αυτό η ΕΕΦ; Ψάχνοντας βρήκα ότι το επίμαχο θέμα Γ4 μοιάζει πολύ με ένα θέμα που μπήκε στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Φυσικής το 2009. Από το διαγωνισμό αυτό επιλέγεται η ομάδα που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Φυσικής. Οντως, λοιπόν, ήταν θέματα για ταλέντα. Αν επικεντρωθούμε, όμως, όπως οι περισσότεροι, στο ερώτημα Γ4 που δεν ήταν σωστά διατυπωμένο και οδηγούσε τους μαθητές σε μια εξωφρενική λύση αν το διαπραγματεύονταν σωστά, θα χάσουμε το σημαντικότερο μήνυμα των εξετάσεων αυτών:

Γιατί σε πανελλήνιες εξετάσεις και μέσα σε περίοδο οικονομικής κρίσης τα θέματα είναι τόσο δύσκολα;

Ξέρουμε πολύ καλά όλοι μας ότι η εκπαίδευσή μας μόνο κατ' όνομα είναι δωρεάν παιδεία. Η αλήθεια, λοιπόν, είναι ότι αν ένας μαθητής με μόνο εφόδιο τη διδασκαλία του δημόσιου σχολείου συμμετάσχει στις γενικές εξετάσεις είναι απίθανο να τα καταφέρει. Οποιος δεν έχει να πληρώσει για πάνω από ένα χρόνο φροντιστήρια ή να κάνει ιδιαίτερα μαθήματα, όποιος δεν μπορεί να αγοράσει φροντιστηριακά βοηθήματα σε περισσότερα από ένα μαθήματα, πολύ δύσκολα μπορεί να επιτύχει στις εξετάσεις αυτές. Τι μήνυμα, λοιπόν, εκπέμπουν αυτές οι εξετάσεις στις εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους, στους απεργούς, στους εργαζόμενους που αμείβονται με ψίχουλα; Πολύ απλά ότι τα παιδιά τους δεν έχουν καμία τύχη σε αυτό το υποτιθέμενο αξιοκρατικό σύστημα, όσες ικανότητες και αν έχουν. Η προσπάθεια που αυτή τη στιγμή κάνει το αστικό κράτος με όπλο του τα πολύ δύσκολα θέματα είναι να σβήσει από τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών το όραμα των πανεπιστημιακών σπουδών, ενισχύοντάς το ταυτόχρονα σε όλους όσοι μέσα σε αυτή την κρίση μπορούν να πληρώνουν τους ακριβούς φροντιστάδες και ιδιαιτεράδες. Είναι υπερβολικό αυτό; Οχι, αν σκεφτεί κανείς ότι παρόμοιο ερώτημα με το περίφημο πια Γ4 στη Φυσική υπήρχε σαν ερώτημα (σωστά όμως διατυπωμένο) σε άσκηση πολύ γνωστού φροντιστηριακού βοηθήματος, όχι όμως στο σχολικό βιβλίο. Σε πολλά, λοιπόν, φροντιστήρια το περίφημο αυτό ερώτημα είχε διδαχθεί. Σε πόσα σχολεία όμως;

Αφού, λοιπόν, οι αστοί σβήσουν το όνειρο της εισαγωγής σε ΑΕΙ των παιδιών των λαϊκών οικογενειών στη συνέχεια θα αρχίσει η προπαγάνδα για την τεχνολογική εκπαίδευση. Στόχος τους είναι να στρέψουν αυτά τα παιδιά εκεί. Το έχουν ήδη πει κάνοντας συγκρίσεις με άλλες χώρες. Γιατί σε άλλες χώρες της Ευρώπης το 60% των μαθητών να πηγαίνει στην τεχνολογική εκπαίδευση ενώ εδώ να θέλουν να γίνουν όλοι επιστήμονες; Είναι το συνηθισμένο τους επιχείρημα. Ενώ, λοιπόν, προσπαθούν να στρέψουν τα παιδιά στην τεχνολογική εκπαίδευση, ταυτόχρονα οι ίδιοι την υποβαθμίζουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι προτάσεις για τα νέα αναλυτικά προγράμματα των ΕΠΑΛ, όπου αφαίρεσαν από τη Β' Λυκείου τη Φυσική. Στο ερώτημα πώς θα μπορέσει κάποιος να γίνει ένας καλός τεχνικός χωρίς Φυσική δεν απαντούν. Και δεν μπορούν να απαντήσουν γιατί τελικά ο στόχος δεν είναι να παράξουν μέσα από την τεχνολογική εκπαίδευση καλούς τεχνικούς με ισχυρή θεωρητική βάση, που θα τους εξασφαλίσει μια μελλοντική εκπαίδευση και συνεπώς μια καλή ζωή, αλλά μια μεγάλη μάζα πρακτικά ανειδίκευτων εργατών που σε όλη τους τη ζωή θα δουλεύουν για ένα κομμάτι ψωμί.

Αυτό το μήνυμα των εξετάσεων θα γίνει πολύ έντονο στο τέλος Αυγούστου. Να θυμηθούμε ότι πριν από μερικά χρόνια οι παπαγάλοι του συστήματος μας μιλούσαν συνεχώς για τα παιδιά των λαϊκών οικογενειών τα οποία έμπαιναν σε ΤΕΙ με βαθμό πρόσβασης μικρότερο του 10. Είμαι σίγουρος ότι στο τέλος Αυγούστου αυτοί οι ίδιοι θα παρουσιάζουν (ξεχνώντας την τεράστια δυσκολία των φετινών θεμάτων) βάσεις σχολών που θα είναι σημαντικά χαμηλότερες του 10 και θα σκίζουν τα ρούχα τους για την κατάντια του εκπαιδευτικού μας συστήματος που επιτρέπει σε αυτούς τους απαίδευτους να καταλαμβάνουν θέσεις στα ΤΕΙ. Τα οποία ΤΕΙ ταυτόχρονα υποβαθμίζονται και άλλο με τη μείωση της χρηματοδότησης, με τις μειώσεις των προσλήψεων των συμβασιούχων καθηγητών, με τη συνεχή υποβάθμιση της παρεχόμενης εκπαίδευσης.

Το δικαίωμα στη μόρφωση για όλους κατακτήθηκε με αγώνες

Είναι ένα ακόμα δικαίωμα που κινδυνεύει να χαθεί μέσα σε αυτή τη λαίλαπα του «ευρωμονόδρομου» αν δεν το υπερασπιστούμε όσο μπορούμε καλύτερα, ξεκινώντας με το απλό και συνεχίζοντας με τον αγώνα μας για την Παιδεία των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Αυτό που η δημόσια Εκπαίδευσή μας χρειάζεται είναι αγωνιστική απάντηση σήμερα, όχι αύριο.

http://www.youtube.com/watch?v=zp2HVlkbDsM&feature=player_embedded

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

[bromptonista]

Μήπως είναι λίγο παρεξηγημένο αυτό;

Η δυσκολία των θεμάτων είναι ίδια για όλους. Οι πανελλήνιες εξετάσεις είναι διαγωνισμός, και αυτοί που γράφουν τους καλύτερους βαθμούς περνούν στις σχολές επιλογής τους - το αν αυτοί οι βαθμοί είναι 20/20 ή 15/20 (η στρογγυλοποίηση χάριν ευκολίας) εξαρτάται από τη δυσκολία των θεμάτων.

Δεν είναι καλύτερα να υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των διαγωνιζόμενων από το να συνωστίζονται όλοι στο 19.9, οπότε το ποιος θα περάσει γίνεται θέμα τύχης;

Το ταξικό μήνυμα είναι ότι τα παιδιά των εύπορων οικογενειών πηγαίνουν σε ιδιωτικά σχολεία, κάνουν IB και φεύγουν για σπουδές στο εξωτερικό...

[Vrasidas]

Συμφωνώ με τον Λύκο. Οι πανελλήνιες είναι διαγωνισμός. Δεν αρκεί να γράψεις άριστα αλλά καλύτερα από όλους τους άλλους.

Και η μόρφωση ήταν ανέκαθεν ταξική. Από την αρχαιότητα (μόνο οι πλούσιοι μορφώνονταν) μέχρι σήμερα...

Προνομιούχα δεν είναι τα παιδιά που πάνε φροντιστήριο αλλά αυτά που μπορούν και πάνε σχολείο και ζουν σε ένα περιβάλλον που τους επιτρέπει να διαβάσουν....

Και βάζω στοίχημα ότι αν ο γράφων δεν είχε τους γονείς του να του παρέχουν με την δουλειά τους σπίτι και φαγητό δεν θα είχε καν την ευκαιρία να μάθει γράμματα για να λέει τέτοιες μπαρούφες...

ΥΓ Το βίντεο βρίθει ατράνταχτων επιχειρημάτων....

[lellos]

Το ότι η μόρφωση ήταν ανέκαθεν ταξική, συνάδελφε, δεν σημαίνει ότι οφείλει να συνεχίσει να είναι...

Η θεωρία του μορφωτικού κεφαλαίου, Πιέρ Μπουρντιέ και Ζαν-Κλωντ Πασερόν

Κωστάκη Χριστίνα, Κάτω Σχολάρι

Η έννοια του μορφωτικού κεφαλαίου προτάθηκε από τους συγγραφείς των “Κληρονόμων”, Πιέρ Μπουρντιέ και Ζαν-Κλωντ Πασερόν. Μία μελέτη η οποία ξεκινάει το 1964 και έχει αποκτήσει μεγάλη επιρροή, σε διεθνές επίπεδο, τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια.

Κατά τους συγγραφείς των “Κληρονόμων” τα εμπόδια μπροστά στις σπουδές και η κοινωνική ανισότητα στην εκπαίδευση δεν οφείλονται μόνο στην κοινωνικοοικονομική τάξη στην οποία βρίσκεται ο μαθητής/φοιτητής, αλλά σημαντικό ρόλο παίζει κυρίως η κοινωνική προέλευση του, η οποία καθορίζει την επίδοση στις σπουδές, την επιλογή της ειδικότητας και την αργοπορία.

Ο σημαντικός ρόλος της κοινωνικής προέλευσης των μαθητών κι έπειτα των φοιτητών, εξηγείται απ’ το γεγονός ότι οι οικογένειες των προνομιούχων τάξεων έχουν να προσφέρουν στα παιδιά τους “μορφωτικό κεφάλαιο”. Με τον όρο “μορφωτικό κεφάλαιο” εννοούμε ένα σύνολο από στοιχειά συγχρόνως γνωστικά και ιδεολογικά, ορισμένες “στάσεις” και “συμπεριφορές” που ευνοούν την εξοικείωση με την εκπαίδευση. Είναι η λεγόμενη “ελεύθερη παιδεία”, κουλτούρα που υπάρχει έξω από τον θεσμό του σχολείου, π.χ λογοτεχνία, ποίηση, εφημερίδες, εκθέσεις, πολιτιστικές/ καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, ταξίδια.

Έτσι τα παιδιά των προνομιούχων έρχονται στο σχολείο εφοδιασμένα με την “ελεύθερη παιδεία”, δηλαδή από ένα σύνολο μορφωτικών εφοδίων, τα οποία δεν αποτελούν μέρος της ύλης που μεταδίδει το σχολείο, έχουν ωστόσο άμεση σχολική χρησιμότητα, καθώς εφοδιάζουν το άτομο με μια προδιάθεση στη μάθηση και το εξοικειώνουν με τα ερμηνευτικά κλειδιά για την κατανόηση των έργων των ιδεών και της τέχνης. Καθιστώντας το έτοιμο απέναντι στην γνώση, στην παιδεία γενικά και στο σχολείο ειδικότερα.

Τα παιδιά των προνομιούχων μετά από την μακρόχρονη εξοικείωση τους με τα έργα των ιδεών και της τέχνης (η περίφημη “όσμωση”, “οσμωτική καλλιέργεια”) εμφανίζουν αυξημένες, συγκριτικά με τα παιδιά των μη προνομιούχων, διανοητικές ικανότητες και δεξιότητες. Η ευρύτερη αυτή μόρφωση (αποτέλεσμα της οσμωτικής μάθησης) που έχει αποκτήσει το παιδί στους κόλπους της οικογένειας, εκείνης που καταναλώνει συστηματικά διάφορα μορφωτικά αγαθά υψηλής ποιότητας, το “μορφωτικό κεφάλαιο” δηλαδή είναι ένα κοινωνικό κεκτημένο, το οποίο όμως μεταφράζεται από το σχολείο ως φυσικό προσόν!

Αυτό συμβαίνει διότι το σχολείο δεν εξετάζει και αξιολογεί μόνο την ύλη που μεταδίδει, αλλά και την διανοητική καλλιέργεια και την ευρύτερη μόρφωση του παιδιού. Μ’ αυτόν τον τρόπο το σχολείο μεταβιβάζει τα προνόμια της σχολικής αριστείας στους ήδη προνομιούχους.

[Vrasidas]

Δεν βλέπω το άρθρο να διαφωνεί με την άποψη μου....Αν στηλιτεύει την ταξική φύση της παιδείας δεν είναι ξεκάθαρο αλλά πίστεψε με δεν βλέπω κανέναν μα κανέναν τρόπο να σταματήσει αυτός ο διαχωρισμός...Αν δεν έχεις να φας δεν θα πιάσεις το βιβλίο να διαβάσεις. Τέλος. Είναι νομοτελειακό...

Και αν θεωρεί κάποιος τον εαυτό του αδικημένο επειδή δεν έκανε φροντιστήριο ή επειδή το σχολείο του δεν είχε πισίνα και παγκάκια στο προαύλιο για να μην πονάει ο κ@λος του όταν κάθεται, ή επειδή ο πλούσιος συμμαθητής του είχε ακριβότερη σβήστρα επίτρεψε μου να τον θεωρώ βλάκα....

Γιατί μπορώ να φανταστώ εκατομμύρια παιδιά μη προνομιούχα (πραγματικά) που θα τον αποκαλούσαν ΜΑΛΑΚΑ! Οπότε αν θέλετε να κατηγορήσετε κάποιον κατηγορείστε την ανθρώπινη- εγωιστική φύση...

Άντε φεύγω τώρα πάω να κλαφτώ στους γονείς μου που δεν μου επιδαψίλευσαν μια μη ταξική παιδεία και μ' άφησαν να τρώω στο διάλλειμμα κρουασάν μόλτο αντί για μαύρη μπακέτα με λιναρόσπορο και σολωμό....

[lellos]

"δεν βλέπω κανέναν μα κανέναν τρόπο να σταματήσει αυτός ο διαχωρισμός"

Συνάδελφε, πιστεύω να συμφωνείς ότι η ποιότητα της όρασής σου δεν μπορεί να είναι το μέτρο του εφικτού.

Και όντως, αν δεν έχεις να φας δύσκολα θα πιάσεις το βιβλίο να διαβάσεις. Επομένως μια λύση θα ήταν να εξασφαλιστεί ότι όλοι οι άνθρωποι θα έχουν να φάνε ώστε να μπορούν να πιάνουν και κανένα βιβλίο και να αφήναμε τις αυτοαναγορευόμενες "νομοτέλειες" στην άκρη.

Τώρα, αν βλέπεις το άρθρο να συμφωνεί με την άποψή σου, τότε ίσως να πρέπει να ανοίξεις κανένα βιβλίο παραπάνω για να δεις πού έγκειται η διαφορά σου με τον Μπουρντιέ. Ή, για να το πω διαφορετικά, πρέπει με τον ιδρώτα του προσώπου σου να αυξήσεις το μορφωτικό σου κεφάλαιο. Αν ήσουν από τα παιδιά που στο διάλειμμα τρώγαν σάντουιτς με σολωμό ίσως να τα κατείχες ήδη αυτά (όχι κατ' ανάγκη βεβαίως, αλλά θα ήταν οπωσδήποτε πιθανότερο). Μπορείς αν θες να παραπονεθείς και γι' αυτό στους γονείς σου, πέραν της ομολογουμένως νοστιμότατης βόμβας λίπους που ονομάζεται κρουασάν μόλτο. Αν και δεν φταίνε σε τίποτα οι άνθρωποι. Το πρόβλημα έχει να κάνει με το πώς μια ολόκληρη κοινωνία δομεί τη λειτουργία της κλπ. κλπ. Ψιλά γράμματα, θα μου πεις...

[komplexares]

+1 στο λυκο

Η δυσκολια των θεματων εχει νοημα μονο οταν υπαρχουν φοιτητες που εχουν δωσει εξετασεις αλλη προηγουμενη χρονια και συναγωνιζονται με τους φετινους υποψηφιους στα ιδια μαθηματα "κρατωντας" βαθμους. Δεν ξερω αν ισχυει τετοιο συστημα ακομη, αλλα εγω παλια ειχα "πληρωσει" τα δυσκολα θεματα ενος μαθηματος των πανελλαδικων, με μια χρονια ακομη εξετασεων. Ακομα παλιοτερα εχουν μεινει στην ιστορια των πανελληνιων τα (εκτος υλης) θεματα της φυσικης του Δρυ που εκαψαν πολυ κοσμο (και ταυτοχρονα βοηθησαν αλλους που αν δεν ηταν ο Δρυς δε θα ηταν γιατροι σημερα στην θεση καποιων αλλων)

[Vrasidas]

Ίσως να έχεις δίκιο συνάδελφε Λέλο...Αν και πιστεύω τους παρακάτω εθνοσωτήρες- ορκισμένους λαουπερασπιστές:

http://www.sylekp-kaval.gr/apopseis/4.htm

θα δυσκολευτείς να τους πείσεις....Τι να πω μάλλον θέλουν να χτυπήσουν το σύστημα εκ των έσω.....

[iceman]

ειναι εκπλητικο το πως η δυσκολια των θεματων των πανελληνιων μετατρεπεται σε κοινωνικο θεμα με προεκτασεις ασχετες.

βαζουνε δυσκολα θεματα γκρινιαζει ο κοσμος οτι δεν γραψανε τα παιδια τους. βαζουνε ευκολα θεματα (οπως το 2000 που γραφανε ολοι 19-20 οποτε εκτοξευτηκαν οι βασεις) ΠΑΛΙ γκρινιαζει ο κοσμος οτι τα παιδια τους με 19 δεν μπηκαν ιατρικη.

[schumifer]

Ακριβώς. Νησάφι πια με τις φανφάρες.

Όσο δύσκολα ή εύκολα και να είναι τα θέματα, θα μπουν όσοι χωράνε να μπουν. Ο βαθμός με τον οποίον μπήκαν δεν παίζει ρόλο.

(και τώρα θα αρχίσει η κουβέντα, γιατί δεν υπάρχουν περισσότερες θέσεις για φοιτητές, μετά γιατί δεν τρώνε με χρυσά κουτάλια.....)