In time

[V for Vendetta]

ΑΝΤΡΙΟΥ ΝΙΚΟΛ

In time

Ο Γουίλ και η - μονίμως ανεβασμένη σε άγρια ψηλοτάκουνα - Σύλβια, το ερωτικό ζευγάρι της ταινίας - από το γκέτο εκείνος, πάμπλουτη εκείνη - αρχίζει ως Ρωμαίος και Ιουλιέτα, συνεχίζει με πρακτική Μπόνι και Κλάιντ και καταλήγει Ρομπέν των δασών και Μαριάν, ληστεύοντας από τους πλούσιους «χρόνο» και μοιράζοντάς τον στους φτωχούς. Γιατί ο χρόνος - εδώ, στην κυριολεξία - είναι χρήμα. Με χρόνο πληρώνουν οι άνθρωποι οποιεσδήποτε ανάγκες και αγορές τους - από την μπίρα τους ως τα διόδια και τους φόρους. Το χρόνο του κανείς τον δωρίζει, τον δανείζει ή τον ληστεύει από όποιου βρει.

Καταρχήν, η ιδέα, στη βάση της οποίας στηρίζεται η υπόθεση εργασίας είναι όντως ενδιαφέρουσα και με φιλοσοφικές προεκτάσεις. Η φανταστική ιστορία εκτυλίσσεται σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον που ο κόσμος όλος έχει αφεθεί στην απόλυτη εξουσία του κεφαλαίου που κρατά τους υπηκόους με σιδερένια πυγμή, σε ένα σύστημα που περιορίζει και ελέγχει απόλυτα τη ζωή τους. Σε αυτό το μοντέλο κατέληξαν οι σοφοί, για να σωθεί ο πλανήτης από τον υπερπληθυσμό! Μετάλλαξαν και τη φύση του ανθρώπου που πια γεννιέται με ένα ενσωματωμένο στο βραχίονά του χρονομετρητή, ένα πράσινο φωσφορίζον ρολόι με 13ψήφιο αριθμό και χτύπους που ηχούν όσο υπάρχει χρόνος προς διάθεση. Οι άνθρωποι σταματούν να γερνούν στα 25 τους. Μετά το όριο αυτό ή πεθαίνουν μέσα σε ένα χρόνο ή συνεχίζουν να ζουν στον αιώνα τον άπαντα με την προϋπόθεση ότι καταφέρνουν συνεχώς να κερδίζουν χρόνο.

Η ζώνη που ζει και κινείται κάποιος καθορίζει και το χρόνο που του αναλογεί. Στα γκέτο των φτωχών ζουν οι πολλοί, στους οποίους παρέχεται ελάχιστος χρόνος. Στις ζώνες των πάμπλουτων ζουν οι λίγοι, οι υπεραιωνόβιοι καπιταλιστές, με εκατομμύρια χρόνια ζωής, σωρευμένα στα θησαυροφυλάκιά τους. Η μετακίνηση από τη μια ζώνη στην άλλη είναι πρακτικά αδύνατη γιατί κοστίζει υπερβολικό χρόνο. Οταν ο ήρωας, ο Γουίλ κληρονομεί 100 χρόνια από έναν φίλο, τολμά και μπαίνει στη ζώνη των πλουσίων για να εκδικηθεί την αδικία.

Ο χρόνος σαν «ισχυρό» νόμισμα και η διαχείρισή του από μια οικονομία των γκάνγκστερ! Εστω και μέσα από τον παραλογισμό της, η κινηματογραφική αλληγορία παραπέμπει κριτικά στο σημερινό οικονομικό σύστημα. Η θέση αποκτά θεωρητική κάλυψη μέσα από τις συνεχείς αναφορές στον κοινωνικό δαρβινισμό για το δίκιο του ισχυρού να καταβροχθίζει τον αδύναμο, με τη βοήθεια των νόμων και των κατασταλτικών μηχανισμών που στηρίζονται βέβαια στους ίδιους τους ανθρώπους των γκέτο. Ο χρονοφύλακας ντυμένος σαν αξιωματικός των SS προέρχεται από το γκέτο, τώρα υπηρετεί την εξουσία και αισθάνεται κομμάτι της, πιθηκίζει ότι κάνει απλά το επαγγελματικό του καθήκον όταν προασπίζεται το σύστημα των καπιταλιστών που ξεγελά τους υπηκόους, ανεβάζοντας συνεχώς το κόστος ζωής, άρα καταδικάζοντάς τους σε φυσικό θάνατο...

Δυστοπία, επιστημονική φαντασία, πολιτικό θρίλερ και roadmovie με ρετρό φουτουριστική αισθητική, κλισέ και δάνεια σε σκηνές και στιλ. Η ταινία δεν παρουσιάζει κάποια έκπληξη και στερείται εσωτερικής ζωής λόγω έλλειψης - έστω σπινθήρα - αυθεντικής ρομαντικής και δραματικής διάστασης. Παρά τη λειτουργική αλληγορία και τις συμπαθείς εικόνες, άτσαλα όμως οργανωμένες στην αφήγηση, το φιλμ μοιάζει να δυσκολεύεται αφενός να ισορροπήσει ανάμεσα στα βλέμματα όλο σημασία, στο κυνηγητό των αυτοκινήτων, στον ήχο του χρονομετρητή και τα μελοδραματικά ηλιοβασιλέματα, ενώ δεν αφήνει αφετέρου το θεατή να σκεφτεί μόνος παρά συνεχώς του προσδιορίζει τον τρόπο.

Οταν πια ο επαναστάτης Γουίλ χαρίζει ζωή/χρόνο στις ορδές των εξαθλιωμένων εκείνοι τι κάνουν; Δεν σκέφτονται καν με όρους μέλλοντος, να ανατρέψουν δηλαδή την τυραννία των πλουσίων αλλά, πλημμυρίζουν τις πλούσιες ζώνες να γευτούν κι αυτοί την στερημένη πολυτέλεια! Εξοχα.

Παίζουν: Ολίβια Γουάιλντ, Αλεξ Πέτιφερ, Αμάντα Σίφριντ, Τζάστιν Τίμπερλεϊκ, Τζόνι Γκαλέκι, Ματ Μπόμερ, Σίλιαν Μέρφι, κ.α.

Παραγωγή: ΗΠΑ (2011).

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

[hemoglobin]

Οταν πια ο επαναστάτης Γουίλ χαρίζει ζωή/χρόνο στις ορδές των εξαθλιωμένων εκείνοι τι κάνουν; Δεν σκέφτονται καν με όρους μέλλοντος, να ανατρέψουν δηλαδή την τυραννία των πλουσίων αλλά, πλημμυρίζουν τις πλούσιες ζώνες να γευτούν κι αυτοί την στερημένη πολυτέλεια! Εξοχα.

Θυμίζει -μάλλον τι θυμίζει! περί του ιδίου πράγματος πρόκειται- τη σιχαμερή λογική του Slumdog Millionaire. Μόλις ο τυχερός κερδίσει στο τηλεοπτικό παιχνίδι (προσέξτε: "επειδή είναι στο πεπρωμένο του να κερδίσει") όλοι οι εξαθλιωμένοι Ινδοί των παραγκουπόλεων (το πού βρήκαν τηλεοράσεις, δεν το γνωρίζω) ζητοκραυγάζουν για την επιτυχία του, με κάθε ελπίδα για ανάλογη τύχη, ανάλογο "πεπρωμένο" -όπως θέτε πείτε το- στο μέλλον...

Με άλλα λόγια, και με βάση αυτά που λες, V, γιατί την ταινία δεν την έχω δει, πρόκειται για μια ωραιότατη αμερικάνικη διαστρέβλωση της έννοιας της επανάστασης.

Αν και, πέραν των Αμερικάνων, δεν ξέρω ποιός χάφτει τέτοιες μαλακίες. Θέλω να ελπίζω ότι το κύμα διαφθοράς κουλτούρας και συνειδήσεων έχει αρχίσει να ξεθωριάζει στην Ευρώπη...