"Αιώνιος" ένας στους δύο φοιτητές

[Holly]

ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ Χρήστου Κάτσικα xkatsikas@xkatsikas.gr

Σε σύνολο 596.964 φοιτητών και σπουδαστών της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης οι 303.026 είναι εγγεγραμμένοι πέραν των κανονικών εξαμήνων φοίτησης. Με λίγα λόγια, σε κάθε 10 «ενεργούς» φοιτητές ΑΕΙ- ΤΕΙ αντιστοιχούν άλλοι 10 που έχουν καθυστερήσει τις σπουδές τους.

Oι εγγεγραμμένοι φοιτητές των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ της χώρας μας είναι 596.964 σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία (ΕΣΥΕ). Οι 367.034 φοιτούν στα Πανεπιστήμια και οι 229.930 στα ΤΕΙ. Ωστόσο από το σύνολο αυτό περίπου το 51% χαρακτηρίζονται ως «μη ενεργοί», καθώς βρίσκονται πέραν των κανονικών χρόνων φοίτησης, είτε έχουν καθυστερήσει να πάρουν το πτυχίο τους είτε έχουν εγκαταλείψει οριστικά τις σπουδές τους.

Το ζήτημα της καθυστέρησης των σπουδών είναι βεβαίως σοβαρό γιατί οι αριθμοί είναι συντριπτικοί. Ωστόσο τα πράγματα γίνονται ανησυχητικά αν κανείς «φωτίσει» μια πλευρά η οποία μένει συνήθως αθέατη, καθώς δεν καταγράφεται πουθενά. Αναφερόμαστε στην οριστική εγκατάλειψη των σπουδών, που όλα δείχνουν ότι αφορά σημαντικό τμήμα του φοιτητικού πληθυσμού.

Την περίοδο 2002/03- 2005/06 κατά μέσο όρο ο συνολικός αριθμός των εισακτέων στα Πανεπιστήμια ήταν περίπου 40.000 ετησίως.Τέσσερα χρόνια αργότερα, την περίοδο 2006- 2008, ο αριθμός των πτυχιούχων ήταν κατά μέσο όρο 33.000 ετησίως. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 7.000 φοιτητές εγκαταλείπουν κάθε χρόνο τις σπουδές τους οριστικά. Ουσιαστικά περίπου το 17% όσων πετυχαίνουν την εισαγωγή τους κάθε χρόνο στα ΑΕΙ δεν αποφοιτούν ποτέ.

Καθόλου καλύτερα, βέβαια, δεν είναι τα πράγματα στα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (ΤΕΙ). Εδώ οι αναλογίες είναι εκρηκτικές. Ενώ ο αριθμός των εισακτέων την περίοδο 2002/03-2005/06 ήταν κατά μέσο όρο 40.000 ετησίως, τέσσερα χρόνια αργότερα, την περίοδο 2006- 2009, ο αριθμός των πτυχιούχων ήταν κατά μέσο όρο 18.000 ετησίως.

Η ανισότητα των ευκαιριών

Επειδή η ισότητα ή η ανισότητα των ευκαιριών στην εκπαίδευση σε καμιά περίπτωση δεν περιορίζεται μόνο στην πρόσβαση στο πανεπιστήμιο και επειδή η παράταση, καθυστέρηση ή εγκατάλειψη των σπουδών αφορά, όπως είδαμε παραπάνω, ένα μεγάλο μέρος του φοιτητικού πληθυσμού, με αυξητικές μάλιστα τάσεις, είναι αναγκαίο να ανιχνεύσουμε σε ποιο κοινωνικοοικονομικό «έδαφος» λιπαίνεται το φαινόμενο αυτό. Αναφερόμαστε δηλαδή στις αιτίες οι οποίες σε καμιά περίπτωση δεν αποτυπώνονται στα στατιστικά στοιχεία της ΕΣΥΕ, ενώ παράλληλα παραβλέπονται από τα «ρεπορτάζ» εκείνα που επικεντρώνουν στους «τεμπέληδες φοιτητές- βαρίδια για την ελληνική Τριτοβάθμια Εκπαίδευση». Να σημειώσουμε, κατ΄ αρχήν, ότι η καθυστέρηση ή εγκατάλειψη των σπουδών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης δεν είναι ίσα κατανεμημένη στα τμήματα ΑΕΙ- ΤΕΙ. Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό Γιώργο Σταμέλο, ο οποίος μελέτησε «τη ροή του Ελληνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος», τα μεγαλύτερα ποσοστά των λεγόμενων «μη ενεργών» φοιτητών παρουσιάζονται σε σχολές με λαϊκότερη κοινωνική σύνθεση και αμφίβολες επαγγελματικές προοπτικές (π.χ. στο Πάντειο, στα περισσότερα ΤΕΙ, σε πολλές θεωρητικές σχολές κ.λπ.). Πραγματικά αν εξετάσουμε την κοινωνική σύνθεση του φοιτητικού πληθυσμού θα διαπιστώσουμε ότι σε εκείνες τις σχολές στις οποίες παρουσιάζονται μεγάλα ποσοστά καθυστέρησης ή εγκατάλειψης των σπουδών υπάρχει μια υπεραντιπροσώπευση των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων, ενώ αντίθετα στις υπόλοιπες σχολές (π.χ. ΕΜΠ, Ιατρική κ.λπ.) υπάρχει μια υπεραντιπροσώπευση των ευνοημένων κοινωνικών στρωμάτων.

Εργάζονται οι 40 στους 100

ΕΡΕΥΝΑ που έγινε το 2008 για λογαριασμό του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου «ανέβαζε» το ποσοστό των φοιτητών που εργάζονταν μόνιμα ή περιστασιακά στο 42,4%. Σύμφωνα πάλι με στοιχεία μεγάλης εταιρείας ευρέσεως εργασίας, το 40% των ανθρώπων που προσπαθούν να βρουν δουλειά είναι φοιτητές. Σε έρευνα δική μας σε 300 φοιτητές του Παντείου Πανεπιστημίου (ΜάρτιοςΜάιος 2009) το 13% δήλωσε ότι εργάζεται σχεδόν μόνιμα με την εισαγωγή του στο Πανεπιστήμιο, ενώ περίπου 37% δήλωσε ότι εργάζεται περιστασιακά «για να καλύψει τα έξοδά του- να μην επιβαρύνει την οικογένεια που δεν μπορεί να αντεπεξέλθει».

Η αντιμετώπιση του αυξημένου κόστους σπουδών- που ξεπερνάει για τον φοιτητή που σπουδάζει εκτός περιοχής κατοικίας τις 8.000-9.000 ευρώ ετησίως - σε συνδυασμό με την ανεύρεση εργασίας παράλληλα με την όχι πάντα επιτυχή προσπάθεια παρακολούθησης των μαθημάτων, αλλά και ο σχετικός ρόλος του πτυχίου των παραπάνω σχολών στη μελλοντική επαγγελματική πορεία των αποφοίτων σε συνδυασμό με την εσωτερίκευση των αμφίβολων επαγγελματικών προοπτικών, είναι πολύ πιθανό να εκκολάπτουν την καθυστέρηση ή την εγκατάλειψη των σπουδών για εκείνο το μέρος του φοιτητικού πληθυσμού για το οποίο αφενός οι παρατεταμένες σπουδές κοστίζουν ακριβά, αφετέρου η είσοδος στην παραγωγή και η πρόωρη επαγγελματοποίηση μετατρέπεται σε αναπόφευκτη στρατηγική επιβίωσης ανατρέποντας έτσι την προοπτική ολοκλήρωσης των σπουδών.

Το μοντέλο της Καλιφόρνιας στα ελληνικά πανεπιστήμια

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Νίκος Μάστορας

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ της Καλιφόρνιας- παραγνωρίζοντας τη σημερινή κατάσταση των ελληνικών πανεπιστημίωνεπιθυμεί να μεταφέρει στη χώρα μας ο υφυπουργός Παιδείας κ. Ι. Πανάρετος.

Βρίσκεται από χθες στην πολιτεία των ΗΠΑ για να μελετήσει το εκπαιδευτικό της σύστημα και να συναντηθεί με παράγοντες των μεγάλων πανεπιστημίων της αμερικανικής πολιτείας αλλά και της ομογένειας.

Όπως σημειώνει στην προσωπική του ιστοσελίδα ο υφυπουργός Παιδείας, η Καλιφόρνια αποτελεί παγκοσμίως ένα υπόδειγμα σε ό,τι αφορά την ποιότητα των δημόσιων τριτοβάθμιων ιδρυμάτων της. «Είναι η έδρα του καλύτερου δημοσίου πανεπιστημίου του κόσμου (Μπέρκλεϊ) και του δεύτερου καλύτερου ιδιωτικού (Στάνφορντ). Διαθέτει ένα δημόσιο σύστημα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που συμβιβάζει την προσβασιμότητα με την αριστεία, ενώ στον τομέα της έρευνας αποτελεί την έδρα μερικών από τα κορυφαία δημόσια και ιδιωτικά ερευνητικά κέντρα στον κόσμο. Τέλος, ένα σημείο με ιδιαίτερο ελληνικό ενδιαφέρον: η πολιτεία της Καλιφόρνιας, και συνεπώς ο δημόσιος εκπαιδευτικός και ερευνητικός ιστός της, περνά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο την μεγαλύτερη δημοσιονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της. Μπορούμε να μάθουμε πολλά και να αξιοποιήσουμε την εμπειρία της Καλιφόρνιας στην διαδικασία διαμόρφωσης πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, αλλά και στην διαφάνεια. Υπάρχουν φυσικά μεγάλες διαφορές, αλλά δεν λείπουν οι ομοιότητες».

Συναντήσεις

Ενδεικτικά θέματα που θα συζητηθούν στις συναντήσεις του υφυπουργού είναι το μέλλον της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μετά την οικονομική κρίση, η πορεία του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ και ο ανταγωνισμός του με το Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, η διαχείριση της χρηματοδότησης, η χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου στην εκπαίδευση, συστήματα διοίκησης και μοντέλα χρηματοδότησης πανεπιστημίων κοινωνική λογοδοσία κ.ά.

Από την έντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ :

[mad cow]

μια αιωνια(χωρις εισαγωγικα ) φοιτητρια

CONCORD, N.H. – It was Harriet Richardson Ames' dream to earn her bachelor's degree in education. She finally reached that milestone, nearly three weeks after achieving another: her 100th birthday. On Saturday, the day after receiving her diploma at her bedside, the retired schoolteacher died, pleased that she had accomplished her goal, her daughter said. Ames had been in hospice care. "She had what I call a 'bucket list,' and that was the last thing on it," Marjorie Carpenter said Tuesday. Ames, who turned 100 on Jan. 2, had earned a two-year teaching certificate in 1931 at Keene Normal School, now Keene State College. She taught in a one-room schoolhouse in South Newbury, and later spent 20 years as a teaching principal at Memorial School in Pittsfield, where she taught first-graders. Through the years, she had taken classes at the University of New Hampshire, Plymouth Teachers College and Keene State to earn credits for her degree. With her eyesight failing, she stopped after retiring in 1971 and was never sure if she had enough credits. Her wish for a degree became known when a Keene State film professor interviewed her a couple of years ago for a piece on the college's own centennial, which the school celebrated last year. The school decided to research her coursework and see if it could award Ames her long-sought diploma. The offices of the provost, registrar and other departments worked quickly in the last month to determine, that indeed, it could. "She wanted to be the best that she could be," said Norma Walker, coordinator of the Keene State College Golden Circle Society, an alumni group for classes that graduated 50 or more years ago. Walker said when she mentioned to Ames during a recent visit that the college was working on the degree, Ames started to cry and said, "'If I die tomorrow, I'll know I'll die happy, because my degree's in the works.'" College officials, including Walker, drove the document to Ames' bedside on Friday. Walker, who first met Ames in 1997 at an alumni gathering, said she enjoyed listening to her talk about her students and how she encouraged them to read. "She's the kind of person that every parent would want their first-graders to have as a teacher," very loving and caring, Walker said. She will read Ames' diploma at a memorial service this Saturday, "if I can do it without crying." Paula Finnegan Dickinson of Gilford, who was Ames' student back in 1956 and became an educator herself, regarded her as a mentor and dear friend. "Mrs. Ames, along with Dick, Jane, Sally, Spot and Puff, became our friend," Dickinson said, recalling the "Dick and Jane" series that was used in class reading groups. "With her enthusiasm, these characters came to life. ... Mrs. Ames showed us how reading opened the doors to other experiences we in Pittsfield might never have known."