[αρθρογραφία] ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ (άρθρο του Παιδίατρου-Λοιμωξιολόγου Ι. Καβαλιώτη)

[anastasiostheodoridis]

Μετά πέντε χρόνια συμμετοχής στην επιτροπή εξετάσεων για ειδικότητα, διαπιστώνω με λύπη ότι τα πράγματα στην εκπαίδευση των ειδικευομένων δεν είναι ευχάριστα. Οι αυριανοί μας παιδίατροι χωλαίνουν σοβαρά. Ελάχιστοι βαθμολογούνται με άριστα. Πάρα πολλοί είναι οι μέτριοι. Οι γιατροί μας συχνά δεν γνωρίζουν τις απαντήσεις σε πολύ απλά και πρακτικά θέματα:

- Τι θα κάνουμε σε ένα παιδί με 16 mm Mantoux;

- Τι σημαίνει η ανεύρεση anti-HBe και anti-HBc σε βρέφος 3 μηνών; Πως θα ενεργήσετε;

- Ποιο το αίτιο της αμυγδαλίτιδας;

- Πότε, πώς και γιατί γίνεται ένα x εμβόλιο;

- Ποια τα gram θετικά και αρνητικά μικρόβια;

- Ποια εμβόλια είναι «ζωντανά» και ποια «νεκρά»;

- Ποια εμβόλια γίνονται ταυτόχρονα και σε ποια απαιτείται κάποιο μεσοδιάστημα;;

κλπ, κλπ, κλπ,

Ναι, αυτά δεν απαντούν.

Τι να το κάνουμε αν ο εξεταζόμενος απαντήσει σε ένα σπάνιο σύνδρομο; (μια και σ’αυτά αναλώνεται η εκπαίδευσή του). Πόσες φορές θα το συναντήσει στο ιατρείο του; Διαβάστε μια φράση από αξιόλογο αγγλικό βιβλίο. Τη μεταφέρω στο πρωτότυπο «Some cynic has coined the term “paediatric zoology” to describe the collection and study of rare cases and conditions in teaching hospitals”! Ο νοών νοείτο!

Και είναι δυνατόν να έρχεται εξεταζόμενος και να διαμαρτύρεται για την αποτυχία του, λέγοντας ότι έχει τόσες εργασίες ή ότι κάνει ή θα κάνει διατριβή; Είναι η απόλυτη απόδειξη της απόλυτα λανθασμένης κατεύθυνσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Πιο λανθασμένη άποψη δεν μπορεί να υπάρξει. Οι εργασίες από μόνες τους δεν μπορεί να αποτελούν κριτήριο ικανότητας ή γνώσης ενός γιατρού. Απλώς είναι ένα μέτρο που θεσπίστηκε από το σύστημα και χρησιμοποιείται κατά το δοκούν για να περιχαρακώσει το σύστημα.

Διάβαζα πρόσφατα ένα βιογραφικό υποψηφίου για κάποια θέση. Τόσες εργασίες, τόσες δημοσιευμένες, τόσες έξω, τόσες μέσα, κλπ. Η βιομηχανία των εργασιών στο απόγειο της. Αν όμως κάτσει κάποιος και μελετήσει προσεκτικά και σε βάθος τις εργασίες αυτές θα δει σε πολλές περιπτώσεις τη μεγάλη παραπλάνηση.

Δήθεν πρωτότυπες εργασίες (μια αρχική και στη συνέχεια πολλές άλλες με προσθήκη ενός περιστατικού κάθε φορά).

Εργασίες με περιστατικά που για να μαζευτούν έπρεπε να περάσουν χρόνια πολλά. Ο ευγενής γόνος όμως, τα δημοσίευσε σε ένα χρόνο από τότε που διορίσθηκε (ελέω φυσικά μαμάς ή μπαμπά), τονίζοντας ότι είναι δικά του.

Σπάνια περιστατικά χειρουργικής φύσης δημοσιεύθηκαν σε περιοδικό. Καταγγελία γιατρού της κλινικής μετά τη δημοσίευση, ότι το περιστατικό ήταν ένα (δικό του) που χειρουργήθηκε, ενώ στη δημοσίευση παρουσιάσθηκαν δέκα, που φυσικά ήταν ανύπαρκτα.

Εργασίες που ανακυκλώνονται, αλλάζουν τίτλο και σειρά ονομάτων και δημοσιεύονται σε διαφορετικά περιοδικά. Έτσι, από το υλικό που συλλέχθηκε για μία εργασία προκύπτουν πολλές.

Μετράει, όπως καταλαβαίνουμε, ένας αριθμός και μόνον, ενώ θα μπορούσε να μετράει μόνον η ποιότητα των εργασιών. Γιαυτό υπάρχει και το ανελέητο κυνήγι του αριθμού, ειδικά από τους νέους γιατρούς, που αφήνουν κατά μέρος το ουσιαστικό έργο τους: Το κλινικό έργο, τον ασθενή, και την αποκατάσταση της υγείας του.

Δεν μπορούμε βέβαια να αρνηθούμε ότι υπάρχουν σωστές και πραγματικές μελέτες που βοήθησαν την ιατρική εξέλιξη. Νομίζουμε όμως ότι αποτελούν μέρος μόνον των μελετών που σωρηδόν δημοσιεύονται στον ελληνικό και διεθνή ιατρικό τύπο.

Η χρηματοδότηση για έρευνα είναι μεγάλη. Ίσως αυτό είναι ένα αίτιο της παραποίησης. Όμως πόσο ερευνητικές είναι πολλές από αυτές τις εργασίες;; Πρέπει να ξεφυλλίσεις χιλιάδες (ελληνικές) εργασίες για να βρείς τυχόν τη μία που κάπως άλλαξε τα ιατρικά δρώμενα. Το ίδιο συμβαίνει και με τις εργασίες στην αλλοδαπή όπου απλώς αλλάζουν τα νούμερα. Τα κυκλοφορούντα περιοδικά ανεξάντλητα. Με κάποιο κείμενο πρέπει να κυκλοφορήσουν και άρα κάποια κείμενα πρέπει να δημοσιευθούν.

Η βιομηχανία είναι καλά στημένη. Κάποιοι έχουν περιχαρακώσει τόσο τη βιομηχανία αυτή και τα συμφέροντα τους, ώστε έχουν αναγάγει σε πανάκεια τη δημοσίευση σε κάποιο περιοδικό της αλλοδαπής. Στην κρίση για μια θέση τίποτε άλλο δεν λαμβάνεται υπόψη. Οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα αγνοείται. Για το κλινικό έργο και τη δουλειά πάνω στον ασθενή, που, επαναλαμβάνω, είναι η κατ΄ εξοχήν αποστολή του γιατρού, φυσικά δεν μιλούμε. Αυτά είναι αμελητέες ποσότητες για τους πλαστογράφους της επιστήμης και τους επιβήτορες της (ιατρικής) εξουσίας.

Και αν φύγουμε από τις παραποιημένες εργασίες μπορούμε να πάμε στις τελείως πλαστές εργασίες. Όπου τα περιστατικά, τα ευρήματα και τα αποτελέσματα είναι τελείως φανταστικά. Ναι, υπάρχουν και τέτοιες.

Πολλές ή λίγες δεν έχει και μεγάλη σημασία. Όταν ο επιστήμονας φθάνει στο έσχατο αυτό σημείο της αναξιοπρέπειας, τότε κάτι πολύ σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας. Και φυσικά δεν μπορεί να λέγεται επιστήμονας. Ωστόσο, οι «επιστήμονες» αυτοί μάς κρίνουν, κανονίζουν με τις ισορροπίες και τις ψηφοφορίες τους τις τύχες νέων ανθρώπων, αποφασίζουν ποιος θα έχει εξέλιξη ή ποιος θα διευθύνει. Ποιοί; Οι πλαστογράφοι!

Εξαιρετικά σπάνια υπάρχουν και καταδίκες . Και αποπομπές. Τι σημαίνει όμως η αποπομπή ενός μόνον ανθρώπου; Οι άλλοι που προωθήθηκαν με τις πλαστές εργασίες του πρώτου, τι γίνονται; Και οι άλλοι που απορρίφθηκαν σε κάποια κρίση από τον πλαστογράφο κριτή δεν θα πρέπει να δικαιωθούν;

Όλα αυτά που αποτελούν διαστρέβλωση της εκπαίδευσης γίνονται για την κατάκτηση κάποιου τίτλου και μόνον. Οποίος ευτελισμός. Ωστόσο, οι εργασίες αποτελούν μέρος μόνον του ευτελισμού. Οι συνωμοσίες, οι συναλλαγές (κατ΄εξοχήν οικονομικές), οι εκβιασμοί, τα ανταλλάγματα, αλλά και οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις, είναι τμήματα ενός ισχυρού πλέγματος εξουσίας (κατοχής και διανομής), που φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο να διαρραγεί. Παραλληλίζοντας κάποιες καταστάσεις θα λέγαμε ότι οι μασόνοι φαντάζουν άγγελοι μπροστά στον εσμό των κομματικών και (παρα)εκκλησιαστικών ιερατείων που στηρίζουν την άτυπη αυτή εξουσία.

Μήπως όλα αυτά δεν σημαίνουν παραποίηση της διδασκαλίας, παραποίηση της γνώσης, παραποίηση των πραγματικών αναγκών ενός γιατρού;

H εκπαίδευση είναι μια έννοια πολυσύνθετη, είναι μια πολυεπίπεδη προσφορά, χρειάζεται κόπο και μόχθο και δεν μπορεί κατ’ ουδένα τρόπο να αφορά μόνο το αμφιθέατρο ή τη συγγραφή των εργασιών.

Άρα δεν χωλαίνουν μόνον οι ειδικευόμενοι αλλά χωλαίνει και το σύστημα εκπαίδευσης. Φταίμε σαφώς εμείς που εκπαιδεύουμε.

Θυμάμαι, ειλικρινά με θλίψη, τη φράση μια εξεταζόμενης (είχε απορριφθεί αρκετές φορές): «Γιατί απορρίπτετε εμένα κύριοι εξεταστές και δεν απορρίπτετε την κλινική στην οποία εκπαιδεύτηκα; Αφού το κράτος δίνει άδεια στην κλινική φταίω εγώ που πήγα εκεί; Και εγώ φταίω που δεν μπόρεσα να εκπαιδευτώ όταν όλοι ελέγχετε εμάς και κανείς δεν ελέγχει εσάς;»

Πρέπει λοιπόν να αλλάξει επειγόντως κατεύθυνση και προσανατολισμό το σύστημα. Πρέπει οι γιατροί (παλιοί και νέοι) να φύγουν από τα γραφεία τους και πλάι στον ασθενή να παλέψουν για την ίασή του, οι παλιοί να μεταδώσουν την εμπειρία τους στους νεότερους και όλοι μαζί να παρέξουν στον πολίτη ένα πιο αξιόπιστο σύστημα υγείας και στην κοινωνία πιο καταρτισμένους και αξιόμαχους γιατρούς.

[Αποφρακτικός_Ειλεός]

Μακράν το καλύτερο άρθρο που έχω διαβάσει. Θα θεωρούσα πλήρες το άρθρο αν ο συγγραφέας του ανέφερε πως οι γιατροί πρέπει να κρίνονται τόσο κατα το τέλος όσο και στην έναρξη της θητείας τους όπως γίνεται σε όλα τα κράτη της Ε.Ε. και Η.Π.Α.. Δυστυχώς έχει υποβαθμιστεί το σύστημα με την αθρώα εισαγωγή ιατρών χαμηλής επιστημονικής και ηθικής ποιότητας.

[Foreas]

όντως, τίμιο άρθρο.

Θέλω όμως να συμπληρώσω ότι το ίδιο μπάχαλο υπάρχει και στην προπτυχιακή μας εκπαίδευση. Παίρνει πτυχίο ένας φοιτητής, ξέροντας όλες τις σπάνιες επιπλοκές π.χ. της ανεμοβλογιάς, αλλά χωρίς να έχει δει καμία ανεμοβλογιά από κοντά, και χωρίς να ξέρει να τη διαγνώσει κλινικά.

Η ουσιαστική μας εκπαίδευση υστερεί τραγικά. Οι καθηγητές μας οι περισσότεροι μας είχαν "γραμμένους". Περάσαμε π.χ. τα "τρίμηνα" του 5ου έτους αεροπλανικά: οφθαλμολογία ούτε τις βασικές πρώτες βοήθειες, δερματολογία επίσης, καρδιολογία 6 μέρες κάναμε!! κτλ, κτλ, κτλ, κτλ - ο καθένας μας θα έχει να πει πολλές εμπειρίες του.

Και βέβαια ποτέ οι καταλήψεις δεν έγιναν για αυτόν τον κεντρικότατο λόγο, αλλά γίνονται για 1002 δευτερεύοντα πράγματα...

[aterpos]

Το άρθρο προέρχεται από το blog του λοιμωξιολόγου Ι. Καβαλιώτη (ΛΟΙΜΩΞΗ/INFECTION) και αποτελεί το 4ο από μια σειρά 6 άρθρων με γενικό τίτλο "ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ;"

Αξίζει να διαβάσει κανείς και τα υπόλοιπα σε κάποια από τα οποία υπάρχουν πολλά "ζουμερά". Παραθέτω παρακάτω τις επικεφαλίδες, τις διευθύνσεις καθώς και κάποιο μικρό απόσπασμα για ένα έκαστο (δεν είναι απαραίτητο να συμφωνεί κανείς σε όλα):

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - Ι

Εισαγωγή

http://loimoxi.blogs.../blog-post.html

.......

Τι όμως μπορεί να κατευθύνει αυτή τη γνώση;

Οι κυριότεροι παράγοντες που έχουν τη δυνατότητα επηρεασμού και κατεύθυνσης της ιατρικής γνώσης είναι:

• Σύστημα επιλογής ανθρώπινου δυναμικού
• Φοίτηση στο πανεπιστήμιο
• Εκπαίδευση στη διάρκεια της ειδίκευσης
• Κρατικές πολιτικές
• Φαρμακευτικές εταιρείες

***********

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - ΙΙ

ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

http://loimoxi.blogs...og-post_02.html

Η σχέση φαρμακευτικών εταιρειών και γιατρών αρχίζει από την πρώτη ημέρα φοίτησης στην ιατρική σχολή και διαρκεί μέχρι τη σύνταξη του γιατρού.

Αρχίζει αργά και ύπουλα, συνεχίζει σταθερά , εξελίσσεται όπως κάθε εθισμός και οδηγεί στον επηρεασμό της συνολικής ιατρικής λειτουργίας – διάγνωσης – θεραπείας.

......

***********

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - ΙΙΙ

ΚΡΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ

http://loimoxi.blogs...og-post_03.html

Όλοι γνωρίζουμε πόσο ευαισθητοποιημένος είναι ο κόσμος τα τελευταία χρόνια με τα θέματα υγείας, κάτι που οφείλεται κατά μεγάλο ποσοστό στα ΜΜΕ. Αυτή την ευαισθησία εκμεταλλεύονται οι κυβερνήσεις και τα κράτη και προσπαθούν να καθοδηγήσουν πολλές φορές τη λαϊκή μάζα για διάφορους σκοπούς. Προσφέροντας βέβαια παραποιημένες γνώσεις και καταστάσεις.

Το φάσμα της ιατρικής παρέμβασης είναι διευρυσμένο και χαρακτηρίζεται ως ιατρικοποίηση της ζωής. Μέσω αυτής κατευθύνονται τρόποι ζωής, κανόνες συμπεριφοράς, ηθικές ή μη αξίες. .........

***********

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - ΙV

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗΣ

http://loimoxi.blogs...og-post_04.html

Μετά πέντε χρόνια συμμετοχής στην επιτροπή εξετάσεων για ειδικότητα, διαπιστώνω με λύπη ότι τα πράγματα στην εκπαίδευση των ειδικευομένων δεν είναι ευχάριστα. Οι αυριανοί μας παιδίατροι χωλαίνουν σοβαρά. Ελάχιστοι βαθμολογούνται με άριστα. Πάρα πολλοί είναι οι μέτριοι. Οι γιατροί μας συχνά δεν γνωρίζουν τις απαντήσεις σε πολύ απλά και πρακτικά θέματα:

........

***********

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - V

ΦΟΙΤΗΣH ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

http://loimoxi.blogs.../2009/11/h.html

Εγώ τι να πω; Θα αφήσω τους τακτικούς καθηγητές (πρώτης βαθμίδας) να μιλήσουν.

«Το κατάντημα του δημόσιου πανεπιστημίου» (Ι. Μ. Κονιδάρης / 21-01-2007)

«….Το πρόγραμμα σπουδών είναι κατασκεύασμα συνδικαλιστών που προσπαθούν να βολέψουν όλους, διδάσκοντες και φοιτητές.

….Το αποτέλεσμα; Ο φοιτητής δεν εισάγεται στις ομορφιές της τέχνης και της επιστήμης του γιατρού, δεν αντιλαμβάνεται τις απαιτήσεις και τις υποχρεώσεις του λειτουργήματος, δεν παιδεύεται για την υπευθυνότητα που απαιτεί η επιστήμη μας…

…Φταίνε όμως οι φοιτητές για το κατάντημα αυτό; Αφενός μεν, .........

***********

ΙΑΤΡΙΚΗ ΓΝΩΣΗ (ΠΑΙΔΕΙΑ-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ) - ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΝΗ Ή ΜΗ; - VΙ

ΤΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ - Επίλογος

http://loimoxi.blogs...2009/11/vi.html

Προ δύο περίπου ετών έγραφα (http://www.loimoxi.blogspot.com/): Βλέποντας κανείς τις σημερινές κρίσεις και επιλογές στο πανεπιστήμιο, τον πιάνει τρόμος αναλογιζόμενος σε τι χέρια θα πέσει εντός 5ετίας-10ετίας η εκπαίδευση των φοιτητών και κατ΄επέκταση (αν σκεφθούμε την ιατρική) η υγεία των πολιτών. Και αν σήμερα πολλοί μιλάνε για άνεργους τενεκέδες αναφερόμενοι στους πτυχιούχους μας (Ι. Πρετεντέρης 27-05-07) φανταστείτε τι θα λένε αύριο.

Τι γίνεται σήμερα με την επιλογή ανθρώπινου δυναμικού στα πάσης φύσεως ιδρύματα μας; Οικογενειοκρατία, ευνοιοκρατία (χρήματα, κόμματα, εκκλησία), καιροσκοπισμός, ιδιοτέλεια, αδιαφάνεια, φωτογραφικές θέσεις, και φυσικά αναξιοκρατία. ............

*******

[lila pause]

Και ήμου έτοιμη να ρωτήσω απο που είναι το άρθρο.

Thanks

[anastasiostheodoridis]

Και ήμου έτοιμη να ρωτήσω απο που είναι το άρθρο.

Thanks

Βάζοντας στο google τον τίτλο του θέματος θα σε βγάλει στην πηγή....(πλέον από σήμερα εμφανίζεται και το greekmeds)

[Nomad]

TA ΝΕΑ

16/10/2010

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑΤΡΩΝ - Κάνουμε ειδικότητα στη λάντζα!

Θέμα τύχης είναι, σύμφωνα με τους ειδικευόμενους γιατρούς στην Ελλάδα, η ποιότητα της εκπαίδευσής τους. Η σύγκριση της καθημερινότητάς τους με αυτή των συναδέλφων τους που εργάζονται στις ΗΠΑ, στην Αγγλία και στη Γερμανία αποκαλύπτει πως η εκπαίδευση των νέων γιατρών στην Ελλάδα περιλαμβάνει φόρτο εργασίας, «λάντζα» και τελικά αβέβαιο μέλλον.

Το 1998, όταν ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, ο Θεόδωρος Βολογιάννης έβγαλε εισιτήριο για την Αμερική. Στόχος του, να πραγματοποιήσει την ειδικότητά του πάνω στη γενική χειρουργική στο Πανεπιστήμιο Βaylor, στο Χιούστον. «Αναζητούσα ένα πρόγραμμα που θα μπορούσε να μου προσφέρει σιγουριά και αυτοπεποίθηση. Ηθελα να μάθω για να γίνω καλός χειρουργός», λέει στα «ΝΕΑ».

Οταν πήγε στην Αμερική συνέκρινε τις εμπειρίες του με τον Σπύρο Μίχα, φίλο του, που είχε μείνει στην Ελλάδα και έκανε την ειδικότητά του την ίδια περίοδο στην Πολυκλινική Αθηνών. Γρήγορα οι δύο νέοι γιατροί αντελήφθησαν το χάσμα ανάμεσα στα δύο συστήματα εκπαίδευσης.

Στο Τέξας ο κ. Βολογιάννης ήταν υποχρεωμένος να πραγματοποιήσει τουλάχιστον 750 επεμβάσεις ως πρώτος χειρουργός στα πέντε έτη της ειδικότητάς του. Στην Αθήνα, ο κ. Μίχας ολοκλήρωνε την εξαετή ειδικότητά του με μόλις 283 χειρουργεία στο βιογραφικό του.

Διαφορά νοοτροπίας. Οι αριθμοί των επεμβάσεων όμως δεν φανερώνουν μόνο διαφορά στην οργάνωση ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά και διαφορά στη νοοτροπία. Ενώ στις ΗΠΑ οι ειδικευόμενοι πιάνουν νυστέρι από νωρίς και ελέγχονται αυστηρά από το σύστημα με σκοπό την ολοκληρωμένη εκπαίδευσή τους, στην Ελλάδα η μάθηση συχνά σκοντάφτει στις πελατειακές σχέσεις βετεράνων γιατρών με ασθενείς, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει χώρος και χρόνος στα χειρουργεία για εκπαίδευση, στον ανταγωνισμό για μια θέση στην αγορά εργασίας και στην ανεπάρκεια τεχνολογίας και υποδομών. Κι όμως, όπως οι ειδικευόμενοι στη χώρα μας υποστηρίζουν, αυτοί αποτελούν την «κινητήριο δύναμη». «Κάνουμε τη "βρώμικη" δουλειά- όπως είναι οι αλλαγές και η παρακολούθηση των ασθενών. Ισως, εάν δεν υπήρχαν ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, να είχαμε τη δυνατότητα- τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια της ειδικότητας- να ασχολούμαστε κυρίως με σοβαρά περιστατικά», τονίζει ο ειδικευόμενος στην 3η Ορθοπεδική Κλινική του νοσοκομείου ΚΑΤ κ. Σπύρος Κυρίτσης.

Καθημερινή τρέλα. Τελικά, και εξαιτίας των κενών, στο ΕΣΥ εκτυλίσσονται συχνά απίστευτες ιστορίες. Οπως παραδέχεται ο κ. Κυρίτσης, η ειδίκευση των νέων γιατρών εξαρτάται αποκλειστικά από τον παράγοντα τύχη- δηλαδή, από το πόση προθυμία δείχνει ο γιατρός.

«Τουλάχιστον, στη δική μου κλινική κάνουμε πολλά χειρουργεία, ενώ κάθε εβδομάδα αφιερώνουμε μία ώρα για εκπαίδευση», προσθέτει.

Αυτή ωστόσο είναι η μία όψη του νομίσματος, καθώς η τριβή στα εξωτερικά ιατρεία αλλά και η απουσία «έξτρα» χεριών που αναγκάζει τους ειδικευόμενους να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή στη φροντίδα των ασθενών, τους δίνει τη δυνατότητα να κάνουν καθημερινά πρακτική και να αποκτούν εμπειρία.

Και όσα δεν μπορούν να πουν δημοσίως οι νέοι γιατροί- φοβούμενοι πιθανόν τις επιπτώσεις- τα παραδέχεται μερίδα των ειδικευμένων. «Είναι γεγονός πως σε αρκετές περιπτώσεις δεν υπάρχει διάθεση για εκπαίδευση ακόμη και στις πανεπιστημιακές κλινικές. Οι χειρουργοί "κρατάνε" τις δύσκολες επεμβάσεις για τον εαυτό τους. Ο φόβος τους είναι να μη "μεγαλώσουν" ανταγωνιστικούς γιατρούς», υπογραμμίζει ο οφθαλμίατρος στο νοσοκομείο της Χαλκιδικής και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών κ. Δημήτρης Βαρνάβας.

Και στη Γερμανία. Ομως- όσο κι αν προκαλεί εντύπωση- το σύστημα εκπαίδευσης των ειδικευόμενων γιατρών στη Γερμανία δεν διαφέρει και πολύ από το ελληνικό όσον αφορά την ανταγωνιστική νοοτροπία.

Η εξήγηση που δίνει ο Εμμανουήλ Παππούς, ο οποίος σπούδασε ιατρική στη Γερμανία στηρίζεται στα... μαθηματικά. «Και οι δύο χώρες είναι κορεσμένες όσον αφορά τον αριθμό των γιατρών», λέει. «Γι΄ αυτό και αν σε διδάξουν σωστά, νομίζουν ότι στο μέλλον θα τους πάρεις την πελατεία. Οταν έδινα συνεντεύξεις για ειδικότητα στη Γερμανία, μου είχαν πει σε ένα νοσοκομείο: "Θα σε εκπαιδεύσουμε, αλλά δεν θα σε κάνουμε τόσο καλό, για να μη γίνεις τόσο ανταγωνιστικός όσο εμείς"». Υπάρχει ωστόσο ένας ακόμη λόγος, σύμφωνα με τον κ. Βαρνάβα, που οι ειδικευόμενοι βρίσκουν τις πόρτες των χειρουργείων κλειστές στην Ελλάδα: «Οι ειδικευμένοι δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τους νέους γιατρούς. Η επέμβαση τους "τρώει" τον διπλάσιο χρόνο όταν ο καθηγητής εποπτεύει. Ομως οι ειδικευόμενοι δεν είναι για να κρατάνε τα άγκιστρα».

Δεν ενδιαφέρονται. Ετσι, δεν προκαλούν έκπληξη τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης της Εταιρείας Νέων Ιατρών και Επιστημόνων Υγείας σε συνεργασία με την Κλινική Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης και της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, σύμφωνα με τα οποία 42,1% των ειδικευμένων δηλώνουν πως οι επιβλέποντες ιατροί δεν ενδιαφέρονται για την εκπαίδευσή τους.

Επιπλέον, και σύμφωνα με την ίδια έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Ηuman Resources for Ηealth», σε ποσοστό 20,3% λένε πως δεν είναι ικανοποιημένοι με τη «λάντζα» και τη γραφειοκρατική δουλειά που αναγκάζονται να διεκπεραιώνουν.

Αλλωστε στη χώρα μας δεν έχει προβλεφθεί μηχανισμός ελέγχου που να εποπτεύει τη διαδικασία μάθησης των νέων γιατρών: ο αριθμός χειρουργείων δεν είναι καθορισμένος, ούτε και ο αριθμός των περιστατικών που θα αναλάβουν. Ετσι, η εκπαίδευση των ειδικευομένων έγκειται στο φιλότιμο των ειδικευμένων.

Χάσμα ανάμεσα στα συστήματα εκπαίδευσης της Ελλάδας και εκείνα των ΗΠΑ της Βρετανίας και της Γερμανίας

Η «μάχη» για το ωράριο και τις διπλές εφημερίες

«Μία μέσα, μία έξω»: κάπως έτσι κυλούν οι μήνες για τους ειδικευόμενους στην Ελλάδα. Ιδίως στην περιφέρεια, όπου τα κενά σε ιατρικό προσωπικό είναι μεγάλα, οι ειδικευόμενοι πραγματοποιούν ακόμη και δέκα εφημερίες τον μήνα- μόνον έτσι μπορεί να βγει το πρόγραμμα. Το ωράριο είναι ελαφρώς βελτιωμένο στα νοσοκομεία της Αττικής. Οι εφημερίες συνήθως δεν ξεπερνούν τις εννιά (εξαρτάται από την κλινική), παρ΄ όλα αυτά δεν λείπουν και εκείνες οι περιπτώσεις που οι ειδικευόμενοι κάνουν δύο εφημερίες συνεχόμενες. Η αϋπνία, η κούραση και ο ελάχιστος ελεύθερος προσωπικός χρόνος που τους απομένει καταγράφονται και στην έρευνα της Εταιρείας Νέων Ιατρών και Επιστημόνων Υγείας: το 74,9% των ειδικευόμενων θεωρούν κρίσιμη την εφαρμογή του ευρωπαϊκού ωραρίου.

48 ώρες. Είναι όμως οι 48 ώρες εργασίας την εβδομάδα αρκετές για την εκπαίδευσή τους; Η απάντηση έρχεται από την Αγγλία, όπου οι νέοι... ξεκούραστοι πλέον γιατροί δίνουν μάχη για να ξαγρυπνούν και πάλι στα νοσοκομεία. Το μέτρο που ισχύει αυστηρά από πέρσι στα βρετανικά νοσοκομεία έχει προκαλέσει έντονο προβληματισμό για την επάρκεια της εκπαίδευσής τους. Χαρακτηριστικός ο τίτλος της βρετανική εφημερίδας «Τelegraph»: «Τι κάνει η Ε.Ε. στους γιατρούς μας;». Ο συντάκτης του άρθρου τονίζει πως κανείς δεν θέλει οι νέοι γιατροί να επιστρέψουν στον Μεσαίωνα, όταν εργάζονταν 90 ώρες την εβδομάδα. Από την άλλη το νέο, πιο ελαφρύ ωράριο έχει μετατρέψει τους ειδικευόμενους σε υπαλλήλους που χτυπάνε κάρτα. Ο βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος δηλώνει ότι βρίσκεται στο πλευρό των νέων γιατρών και ζητά από το υπουργείο Υγείας να παρακολουθήσει στενά τις όποιες επιπτώσεις στην εκπαίδευσή τους.

Και χαρτούρα.

Και ενώ ο χρόνος εκπαίδευσής τους έχει συρρικνωθεί, οι ειδικευόμενοι στην Αγγλία έχουν να αντιμετωπίσουν ένα επιπλέον πρόβλημα.

Οπως προκύπτει από έρευνα του Ιατρικού Συλλόγου της Αγγλίας, οι νέοι γιατροί δηλώνουν δυσαρεστημένοι επειδή περνούν το 14% του χρόνου τους διεκπεραιώνοντας γραφειοκρατική δουλειά. Οταν τελειώνουν με τη χαρτούρα, δίνουν έμφαση στη φροντίδα των ασθενών με αποτέλεσμα να αφιερώνουν μόλις το 13% του χρόνου τους στην εξειδίκευσή τους.

Σύστημα «κουρτίνα» και χειρουργεία «Ι.Χ.»

O Νικόλαος Ζαχαρίας είναι καινούργιος στο αμερικανικό σύστημα. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή της Αθήνας το 2007 και τώρα βρίσκεται στο Johns Ηopkins. Από την 1η Ιουλίου μέχρι σήμερα, χωρίς να έχει ακόμη συμπληρώσει έναν χρόνο ειδικότητας, έχει πραγματοποιήσει 102 χειρουργεία.

«Βλέπω ότι βελτιώνομαι συνεχώς και αποκτώ αυτοπεποίθηση με κάθε επέμβαση», λέει. Οι ειδικευόμενοι στην Αμερική ξεκινούν από μικρά, πιο εύκολα χειρουργεία, πάντα υπό την επίβλεψη και την καθοδήγηση μεγαλύτερου ειδικευόμενου και ενός επιμελητή. «Είναι μια μοναδική ευκαιρία. Βρίσκομαι στα μισά της ειδικότητάς μου και είμαι αρκετά σίγουρος για τον εαυτό μου. Κάνω πολλά χειρουργεία και ειδικά λαπαροσκοπικές επεμβάσεις», λέει ο Ντίνος Σπανιόλας από το Ρότσεστερ της Νέας Υόρκης. Κάθε δύο μήνες οι ειδικευόμενοι αξιολογούνται για την πρόοδό τους και κάθε Ιανουάριο δίνουν εξετάσεις. Με την ολοκλήρωση της εκπαίδευσής τους πρέπει να εξεταστούν ξανά.

Αντίθετα, στην Ελλάδα ο Δημοσθένης Ευαγγελίδης, ειδικευόμενος ορθοπεδικός στο Νοσοκομείο Παναγία της Θεσσαλονίκης, λέει ότι η πρακτική μάθηση εξαρτάται από το φιλότιμο και τις πρωτοβουλίες του ίδιου του ειδικευόμενου. «Κανείς δεν σου λέει πόσα χειρουργεία πρέπει να κάνεις. Δεν υπάρχει έλεγχος. Μπορείς να γράψεις στο πιστοποιητικό ποιότητας όποιον αριθμό θέλεις, ενώ δεν σε εξετάζουν πρακτικά. Μπορεί το χέρι σου να μην πιάνει, αλλά νομίζω ότι είναι απίθανο αυτό να σε σταματήσει».

Στην Ελλάδα, οι μόνες εξετάσεις για τους ειδικευόμενους πραγματοποιούνται στο τέλος, με την ολοκλήρωση των έξι ετών. Οπως αναφέρουν ειδικευόμενοι γιατροί στα «ΝΕΑ», παλαιότερα οι επιμελητές έμπαιναν μπροστά τους και δεν τους επέτρεπαν καν να δουν την ώρα του χειρουργείου.

Η ελλιπής εξάσκηση όμως έχει ως αποτέλεσμα να βγαίνει στην αγορά μεγάλος αριθμός γιατρών χωρίς αυτοπεποίθηση. Αυτό οδηγεί σε ορισμένες περιπτώσεις στα αποκαλούμενα «χειρουργεία κουρτίνας», όπου η επέμβαση πραγματοποιείται από άλλον γιατρό που καλύπτει τον ανασφαλή συνάδελφό του εν αγνοία του ασθενούς.

«Τουλάχιστον εγώ ήμουν τυχερός αφού μία φορά την εβδομάδα κάναμε μάθημα στο νοσοκομείο συζητώντας για τα περιστατικά», λέει ο Νίκος Σαλβερίδης, ειδικευόμενος στην Α΄ Χειρουργική Κλινική της Καβάλας.

Τα πληρώνει.

Ο κ. Σαλβερίδης έχει πραγματοποιήσει περίπου 300 χειρουργεία σε 5 χρόνια. Ωστόσο, αναγκάζεται να πληρώνει από την τσέπη του 200 ευρώ για να παρακολουθεί συνέδρια στη Θεσσαλονίκη για λαπαροσκοπική κωλεκτομή ή άλλες επεμβάσεις που δεν πραγματοποιούνται στην κλινική του. «Είναι θέμα καλής θέλησης να μάθεις σωστά. Τα τελευταία δύο χρόνια γίνονται συζητήσεις στα ιατρικά συνέδρια και επισημαίνεται ότι είμαστε σε λάθος δρόμο στο θέμα της εκπαίδευσης. Υπάρχουν όμως παλαιότεροι γιατροί που λένε: ΄΄Εμείς δεν βλέπαμε καν, εσείς τουλάχιστον βλέπετε την ώρα του χειρουργείου΄΄».

4.000 ευρώ στην Αγγλία, 2.000 οι μισθοί στην Ελλάδα

O μισθός ενός ειδικευόμενου στην Αμερική είναι 40.000-50.000 δολάρια τον χρόνο, δηλαδή φτάνει έως και τα 38.000 ευρώ ετησίως. Στην Αγγλία οι συνάδελφοί τους αμείβονται με περίπου 3.500 λίρες τον μήνα, δηλαδή με παραπάνω από 4.000 ευρώ. Στην Ελλάδα ο βασικός μισθός ενός ειδικευόμενου φτάνει περίπου τα 1.200 ευρώ και μαζί με τις εφημερίες αγγίζει τα 2.000 ευρώ.

Μεταναστεύουν.

Η σύγκριση καθιστά αυτονόητη την απόφαση αρκετών νέων ελλήνων γιατρών που μεταναστεύουν στο εξωτερικό να παραμείνουν εκεί για να εργαστούν. Επειτα από δώδεκα χρόνια στην Αμερική ο Θεόδωρος Βολογιάννης παραδέχεται πως δεν τον... χωρά η Ελλάδα.

Στα 35 του χρόνια είναι επίκουρος καθηγητής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, ένα από τα κορυφαία ιατρικά κέντρα του κόσμου που ειδικεύεται στον καρκίνο του παχέος εντέρου. «Πολεμάς κάθε μέρα με το συναίσθημα και την ιδέα της επιστροφής. Ομως εδώ σε απορροφά το σύστημα. Οι περισσότεροι έλληνες ειδικευόμενοι δεν γυρίζουν πίσω», λέει.

«Γενιά ανέργων».

Εκεί, η δουλειά του είναι στρωμένη και το μέλλον του βέβαιο. «Εμείς είμαστε η γενιά των άνεργων γιατρών.

Μοιραία κάποιοι θα αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό.

Αλλοι θα γίνουν επικουρικοί.

Προσωπικά σκέφτομαι να ιδιωτεύσω. Ελπίζω πως θα είμαι συμβεβλημένος με κάποιο Ταμείο, ώστε να μπορώ να χειρουργώ», λέει ο κ. Κυρίτσης που ολοκληρώνει το τελευταίο έτος ειδίκευσής του στο ΚΑΤ.

[Clemence]

Μετά πέντε χρόνια συμμετοχής στην επιτροπή εξετάσεων για ειδικότητα, διαπιστώνω με λύπη ότι τα πράγματα στην εκπαίδευση των ειδικευομένων δεν είναι ευχάριστα.

είπα κι εγώ, τόσα χρόνια εξετάζει ο τασούλης? πότε πρόλαβε!

[out of space]

εκπαίδευση στη διαρκεια της ειδικότητας δεν υπάρχει.Ποιός να σου μάθει αφού σε αρκετά επαρχιακά νοσοκομεία οι γιατροί είναι κάτω του μετρίου...