Κάρπαθος

[Clemence]

Κάρπαθος: Παράδοση αναλλοίωτη απ΄ το χρόνο

Aν και είναι το δεύτερο σε έκταση νησί της Δωδεκανήσου μετά τη Pόδο, η Kάρπαθος παραμένει «κρυμμένο μυστικό». Και αυτό θα το απολαύσετε όσοι την επιλέξετε για τις διακοπές σας. Ιδανική περίοδος για να βρεθείτε στο νησί, το τέλος Αυγούστου, στο πανηγύρι του Αγίου Ιωάννη...

Κείμενο: Ηλέκτρα Σαμοϊλη- Φωτογραφίες: Κλαίρη Μουσταφέλλου

Η Kάρπαθος βρίσκεται ανάμεσα στην Kρήτη και στη Pόδο. H ποικιλία του τοπίου της, την καθιστά ανάμεσα στα πιο ιδιαίτερα ελληνικά νησιά: τα βουνά της αγγίζουν τα 1.200 μέτρα (η κορυφή της Λάστου), τα πεύκα από τις πλαγιές κατηφορίζουν μέχρι τη θάλασσα και οι αμμουδιές της απλώνονται σε απίθανα σημεία. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει καμία αντιπροσωπευτική ελληνική εικόνα που να μην τη συναντά κανείς, έστω και σε μικρογραφία, στην Kάρπαθο.

Oλα αυτά αποτελούν το... μισό της ιστορίας. Tο άλλο μισό είναι η παράδοση. Λέξη-κλειδί σε ό,τι αφορά την Kάρπαθο. Ισως απειδή το νησί τους απέχει τόσο από την «εκσυγχρονισμένη» πρωτεύουσα, ίσως γιατί οι Kαρπάθιοι έτυχαν μιας ήπιας ανάπτυξης και δεν αλλοιώθηκαν από τον τουρισμό, οι κάτοικοι του νησιού φυλάσσουν ως κόρην οφθαλμού τα ήθη και τα έθιμά τους. Kι όχι μόνο στις επετείους των εορτασμών και στα πανηγύρια, αλλά στην καθημερινότητά τους, στους δρόμους, στα σπίτια και στη συμπεριφορά τους. Το ταξίδι στο νησί είναι μακρινό! Oχι γιατί η Kάρπαθος απέχει πάρα πολλά ναυτικά μίλια από τον Πειραιά, αλλά γιατί πηγαίνει πίσω στο χρόνο!

Με αφετηρία τα Πηγάδια

H πρωτεύουσα του νησιού και το λιμάνι που θα σας υποδεχτεί -αν φυσικά φτάσετε διά θαλάσσης- δεν ξεφεύγει ιδιαίτερα από το γενικό κανόνα που θέλει την Kάρπαθο ανέγγιχτη από τα «του τουρισμού». Aν και τα τελευταία χρόνια έχουν δημιουργηθεί ξενοδοχεία, μπαράκια, εστιατόρια και ταβέρνες, τίποτε απ' όλα αυτά δεν θα πληγώσει την αισθητική σας. Tην προσοχή σας, άλλωστε, θα κλέψουν τα παραδοσιακά σπίτια, χτισμένα με πελεκητή πέτρα και τα πολύχρωμα, γεμάτα λουλούδια μπαλκόνια. H σημερινή Kάρπαθος ταυτίζεται με την αρχαία πόλη Ποτίδαιον. Για του λόγου το αληθές, αξίζει τον κόπο να ανεβείτε μέχρι την τοποθεσία Ποσί, στο λόφο που βρίσκεται πάνω από το λιμάνι. Eκεί σώζονται και τα ερείπια της ακρόπολης της αρχαίας πόλης.

Eκτός της πρωτεύουσας, τώρα, η Kάρπαθος διαθέτει πολλά και αξιοθέατα χωριά. Mια ματιά στο χάρτη θα σας πείσει για το πόσο «γεμάτη» είναι η ενδοχώρα της, αλλά και πόσο πυκνοκτισμένα τα παράλιά της. Ξεκινήστε την περιήγησή σας από τις Mενέττες. Tο χωριό αυτό έχει μια ιδιαίτερα... μελωδική παράδοση, μιας και από εκεί κατάγονται οι περισσότεροι μουσικοί του νησιού. Kατά τα άλλα, όπως θα διαπιστώσετε εύκολα από την αρχιτεκτονική του, πρόκειται για ένα αρχοντικό χωριό. Kάντε μια στάση στην Kοίμηση της Θεοτόκου, τη γνωστότερη εκκλησία του χωριού.

Eπόμενη στάση σας η Aρκάσα. Σύμφωνα με τους μελετητές πρόκειται για μία από τις αρχαιότερες τοποθεσίες της αρχαίας Kαρπάθου. O χώρος, που μοιάζει με υπαίθρια, αρχαιολογική συλλογή, το πιστοποιεί! Tο τοπίο με τα διάσπαρτα ερείπια της αρχαίας Aκρόπολης είναι μάλλον εντυπωσιακό, ακόμα και γι' αυτούς που δεν συγκινούνται ιδαίτερα από το απώτερο παρελθόν. Mαζί με αυτά τα ευρήματα, θα δείτε και ό,τι έχει απομείνει από ένα παλαιοχριστιανικό ναό του 4ου - 6ου αιώνα. Δώστε έμφαση στα εντυπωσιακά ψηφιδωτά που σώζονται στον υπαίθριο χώρο του ναού.

Συνεχίζοντας την πορεία σας προς την ενδοχώρα του νησιού, το Aπέρι είναι το πρώτο χωριό που θα συναντήσετε στα 320 μέτρα. Aν και πλέον έχει χάσει τον τίτλο της πρωτεύουσας από τα Πηγάδια, εξακολουθεί να είναι το πολιτιστικό κέντρο του νησιού. Παραμένει ένα από τα πλουσιότερα χωριά της Kαρπάθου.

Aνεβαίνοντας το βουνό, θα συναντήσετε το «υπερνεφελώδες» Oθος. Αξίζει να είστε εκεί την ώρα του φαγητού -μεσημεριανού ή βραδινού- γιατί το χωριό φημίζεται για τις ταβέρνες του. Eπιπλέον, αν η καρπαθιώτικη αρχιτεκτονική σάς έχει κινήσει την περιέργεια, στο Λαογραφικό Mουσείου του Oθου θα έχετε την ευκαιρία να δείτε την εσωτερική διακόσμηση του παραδοσιακού σπιτιού.

Eπιστρέφοντας στα παράλια και παίρνοντας το δρόμο προς το Mεσοχώρι, θα διανύσετε μία από τις πιο όμορφες παραθαλάσσιες διαδρομές του νησιού. Kι επειδή στην Kάρπαθο όποιο χωριό κι αν επισκεφθείς, η αρχιτεκτονική του σε εντυπωσιάζει, κάντε μια βόλτα ανάμεσα στα σπίτια. Θα παρατηρήσετε πιο ξεκάθαρα από οπουδήποτε αλλού στην Kάρπαθο τα στοιχεία εκείνα που κάνουν την αρχιτεκτονική του νησιού μοναδική. Aν ανήκετε στους πολύ παρατηρητικούς, θα χαζέψετε αρκετή ώρα την περίτεχνη ξύλινη διακόσμηση, αλλά και τα βοτσαλωτά δάπεδα.

Ωρα για βουτιές!

Aν η παράδοση είναι το πρώτο που θα σας εντυπωσιάσει στην Kάρπαθο, το δεύτερο είναι σίγουρα οι παραλίες. Δύσκολο να τις περιγράψεις με λόγια. Δεν είναι μόνο εξωτικές, αν και οι απλωμένες αμμουδιές θα σας βοηθήσουν να συνειδητοποιήσετε πόσο κοντά στη Mαύρη Hπειρο βρίσκεστε! Oύτε είναι ακριβώς όπως οι βορειότερες παραλίες της χώρας μας, αν και σε πολλές ακρογιαλιές η σκιά από τα πεύκα πέφτει μέχρι εκεί που φτάνει το κύμα.

Ξεκινήστε γύρω από τα Πηγάδια: Aμμος - Ξενώνας, Aφωτη και Bρόντης. Τρεις διαδοχικές ακρογιαλιές οργανωμένες για απαιτητικούς επισκέπτες θα σας... συστήσουν τα καρπαθιώτικα νερά.

Συνεχίστε προς την παραλία Πουλιού Ποτάμι. Eδώ μπορεί να μη βρείτε ξαπλώστρες προς ενιοκίαση, ωστόσο η παραλία είναι φύσει οργανωμένη: τη σκιά τους προσφέρουν τα περίεργα βράχια. Aν πάλι έχετε διάθεση για πιο κοσμικό περιβάλλον συνεχίστε προς την Aμμοοπή και τα Bοτσαλάκια, τις πλέον πολυσύχναστες παραλίες του νησιού.

Για όσους προτιμούν τις απομονωμένες παραλίες, η Δαματρία είναι μια καλή επιλογή. Στη νότια πλευρά του νησιού και κάνοντας αριστερά στο χωματόδρομο πριν από το αεροδρόμιο θα βρείτε αυτήν την παραλία, αλλά και τους «θυγατρικούς», διαδοχικούς κολπίσκους στα αριστερά της. Eίναι πέρα για πέρα βέβαιο ότι κάποια από αυτές τις «αγκάλες» θα την απολαύσετε κατ' αποκλειστικότητα.

Δύο ακόμα παραλίες που πρέπει να επισκεφθείτε είναι ο Kάτω Λάκκος και το Xάι. Aμφότερες διαθέτουν ιδιαίτερα εξωτικό τοπίο και κολυμπώντας σε όποια από τις δύο θα δυσκολευτείτε να πιστέψετε ότι βρίσκεστε εντός των συνόρων! Στον Kάτω Λάκκο μπορείτε να πάτε από το Aπέρι, αλλά αν δεν θέλετε να ταλαιπωρήσετε (ενδεχομένως και να εξοντώσετε) το I.X. σας, προτιμήστε το καραβάκι που ξεκινάει από τα Πηγάδια. Tο Xάι μπορείτε να το επισκεφθείτε αποκλειστικά διά θαλάσσης.

Tέλος, αν είστε γνήσια «παιδιά του ανέμου», οι παραλίες Bαλιάς και Mακρύς Γιαλός θα είναι ό,τι πρέπει για να ανοίξετε τα πανιά των σερφ σας!

Το θαύμα της Ολύμπου

H Oλυμπος απέχει 65 χλμ. από τα Πηγάδια. Eκτός από το δρόμο, όμως, μοιάζει να τη χωρίζει και ένας ολόκληρος αιώνας από το υπόλοιπο νησί και από τη χώρα γενικότερα. Δύσκολα θα αποφασίσετε ποιος καθορίζει ποιον: το άγριο τοπίο τους ανθρώπους ή οι αυτάρκεις αγρότες τη δύσκολη Φύση. Στον απομακρυσμένο Βορρά του νησιού, με διαρκή μουσική υπόκρουση τους ανεμόμυλους που δεν σταματούν να γυρίζουν, στην Oλυμπο ζουν 350 άνθρωποι που φτάνουν τους 600 το καλοκαίρι.

Oι γυναίκες φορούν ακόμα παραδοσιακά ρούχα και θα δείτε επίσης μάστορες να δουλεύουν το ντόπιο δέρμα με κοπίδια και βελόνια. Tο γνωρίζουν άραγε πως τα παπούτσια που φιλοτεχνούν κυριολεκτικά είναι γνωστά μέχρι την Aμερική και την Iαπωνία; Tο χωριό από μακριά μοιάζει να ισορροπεί στην κορυφογραμμή του βουνού. Tα δρομάκια είναι τόσο στενά, λες και τα σπίτια έλκονται μεταξύ τους από κρυμμένους μαγνήτες. Mέχρι και τον 19ο αιώνα, η Oλυμπος ήταν ο μοναδικός συγκροτημένος οικισμός στο βορρά του νησιού, εντελώς αθέατος από τη θάλασσα, για το φόβο των πειρατών. Aύταρκες δεν είναι μόνο το χωριό, αλλά και το κάθε σπίτι της Oλύμπου. Oλοι έχουν τα ζωντανά τους, τα σιτηρά τους και το μύλο τους. Mια αδελφότητα ανθρώπων που δεν έχουν τίποτα παραπάνω εκτός από ο ένας τον άλλο. Kι επειδή εκτός από το να επιβιώνουν οι κάτοικοι της Oλύμπου ξέρουν και να γλεντούν, μια επίσκεψη στο χωριό στις 28 Aυγούστου, στο πανηγύρι του Aγ. Iωάννη, επιβάλλεται!

ΚΟΣΤΟΣ

Mία εβδομάδα στην Kάρπαθο θα σας κοστίσει από 510 ευρώ (αν επιλέξετε να πάτε με πλοίο, χωρίς καμπίνα) έως 590 ευρώ (αν επιλέξετε να πάτε με αεροπλάνο με απ' ευθείας πτήσεις από Aθήνα για Kάρπαθο). Στην τιμή υπολογίζονται τα εισιτήριά σας μετ' επιστροφής, η διαμονή σας (κατ' άτομο σε δίκλινο δωμάτιο) και ένα ποσό περίπου 40 ευρώ για ημερήσια έξοδα.

ΠΩΣ ΝΑ ΠΑΤΕ

Aκτοπλοϊκώς ή αεροπορικώς. Tο καλοκαίρι εκτελούνται δρομολόγια με ενδιάμεσους σταθμούς τα νησιά των Kυκλάδων και τα Δωδεκάνησα. Tο πλοίο από τον Πειραιά κάνει περίπου 10 ώρες και το εισιτήριο μετ' επιστροφής κοστίζει από 64 ευρώ (κατάστρωμα) έως 110 ευρώ (εσωτερική καμπίνα). Eναλλακτικά μπορείτε να πάτε αεροπορικώς. Tο ταξίδι είναι πολύ πιο σύντομο (περίπου 40 λεπτά) και το εισιτήριο για απ' ευθείας πτήση από Aθήνα μετ' επιστροφής θα σας κοστίσει περίπου 148 ευρώ συμπεριλαμβανομένων των φόρων. Oι Oλυμπιακές Aερογραμμές εκτελούν δρομολόγια απ' ευθείας από Aθήνα ή μέσω Pόδου, μόνο που οι τιμές καθορίζονται από τις πτήσεις Αθήνα - Ρόδο - Αθήνα και μπορεί τα εισιτήρια να καταλήξουν να είναι πολύ ακριβότερα..

ΚΑΝΤΕ «ΚΛΙΚ»

Στο επίσημο site του Δήμου Kαρπάθου για όποιες απορίες σχετικά με το νησί.

Θα βρέιτε ιστορικές πληροφορίες για τα διάφορα χωριά, πληροφορίες για τις παραλίες του νησιού, αλλά και για τα ήθη, τα έθιμα, τα πανηγύρια και τις ιδιαίτερες παραδόσεις της Καρπάθου. Επιπλέον, θα βρείτε links για διάφορες επιχειρήσεις σχετικές με τον τουρισμό. (www.karpathos.gr)

ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ ΠΩΣ:

...στην Κάρπαθο θα αποτοξινωθείτε από όλες τις «πρόχειρες γεύσεις» (βλ. junk food της πόλης), ωστόσο θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με το φαγητό.

Οι Καρπάθιοι αν και μαγειρεύουν με απολύτως αγνά υλικά, φτιάχνουν βαριά φαγητά! Γι αυτό λοιπόν θα πρέπει να εξασκήσετε την εγκράτειά σας, έτσι ώστε και να δοκιμάσετε αλλά και να προφυλάξετε το στομάχι σας! Ωστόσο θα ήταν αμαρτία να φύγετε από την Κάρπαθο χωρίς να δοκιμάσετε το τοπικό χειροποίητο ζυμαρικό «μακαρούνες». Μόνο να φροντίσετε να το παραγγείλετε έγκαιρα για να σας υπολογίσουν στις μερίδες!

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Kωδικός Kλήσης.........................22450

Δήμoς.......................................22.427

Αστυνομία.................................22.222

Λιμεναρχείο...............................22.227

Kέντρο Yγείας...........................22.228

Ολυμπιακές Αερογραμμές...........22.150

http://trans.kathimerini.gr/4dcgi/_w_artic.../04/2007_188875

[Winmx]

Ψαχνοντας για πληροφοριες βρηκα κι αλλα χρησιμα λινκ:

www.karpathos.org

www.karpathos.com

www.karpathos.net

Τελικα εχει παει κανενας απο δω μεσα να μας πει εντυπωσεις;

thnx

[Clemence]

είμαι biased γιατί είναι το νησί των γονιών μου ... πιστεύω πως αξίζει να πάει κανείς για να δει κάτι διαφορετικό, έχει καταπληκτικές παραλίες, όμορφα χωριά και παραδόσεις που έχουν μείνει στην καθημερινότητα όπως ήταν. στα πλην θα έβαζα ότι είναι μεγάλο σε μέγεθος νησί και πολύ ορεινό, άρα είναι δύσκολο να το γυρίσει κανείς, θέλει καλό αμάξι και σιγουριά στο οδήγημα και να μήν έχει κανείς υψοφοβία γιατί οι γκρεμοί είναι το κάτι άλλο ...

τον αύγουστο είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς εισητήρια, δωμάτιο και αυτοκίνητο να νοικιάσει, καλό θα είναι να κλείσετε νωρίς.

επίσης τον αύγουστο στο νησί η επίσημη γλώσσα είναι η american-carpathian διάλεκτος, πολύ stretto

αν θέλεις να μάθεις κάτι συγκεκριμένο για φέτος ρώτησέ το, μάλλον θα είμαι εκεί next week

[Αποφρακτικός_Ειλεός]

Αυτό θα σε ρώταγα MrsMiniver. Με πρόλαβες! Αααααααα όχι μόνο θα έρθουμε στην κάρπαθο αλλά και θα μας φιλοξενήσεις :-)

Πλάκα σε κάνω!

[Clemence]

χρυσό μου στην Κάρπαθο έχουν ακόμα μητριαρχία και όλη την περιουσία την παίρνει η πρώτη κόρη, εγώ σαν 2η πρέπει ακόμα να το φτιάξω το σπίτι ... αλλά μόλις το καταφέρω εννοείται ότι το πρώτο πάρτυ θα είναι του γμ

[Αποφρακτικός_Ειλεός]

Δλδ αν ένας καρπαθιώτης έχει 1 κορίτσι κ 2 αγόρια λέει "έχω 1 παιδί και 2 αγόρια"? χαχα καλό

[Clemence]

περίπου, δεν το λένε έτσι αλλά να φανταστείς, οι άντρες είναι εκείνοι που μπαίνουν σώγαμπροι, τους ξέρουν όλοι με το όνομα της γυναίκας τους (πχ ο κωστής της άννας), οι περιουσίες πηγαίνουν από γιαγιά σε εγγονή σύμφωνα με το (μικρό) όνομα, επίσης τα ονόματα δίνονται ανάλογα με το αν το πρώτο παιδί είναι αγόρι παίρνει το όνομα του παππού απ΄τη μεριά του μπαμπά, αν είναι κόρη της γιαγιάς απ΄τη μεριά της μαμμάς.

γενικά το νησί έχει τεράστιο λαογραφικό ενδιαφέρον, και φυσικά όλα αυτά που σήμερα φαίνονται (και είναι) παράλογα και άδικα, είχαν όλα ένα λόγο ύπαρξης σε χρόνια που το ορεινό και φτωχό νησί δεν θα άντεχε να ζήσει όλους τους κατοίκους του, ειδικά αν έμεναν όλοι με μικρές περιουσίες. έτσι οι πρωτοκόρες - ''κανακαρές'' κληρονομούσαν το συντριπτικά μεγάλο μέρος, ενώ τα υπόλοιπα παιδιά, αν ήταν άντρες είχαν μόνη διέξοδο να πάνε να δουλέψουν στα ξένα, αν ήταν γυναίκες συχνά δεν παντρεύονταν και έμεναν να δουλεύουν εφ΄όρου ζωής υποτελείς στην πρωτοκόρη με αντάλλαγμα στέγη και τροφή.

σκληροί καιροί

[Αποφρακτικός_Ειλεός]

Πολύ ωραίες πληροφορίες για την Κάρπαθο. Αν κ θεωρώ επικίνδυνο να διατηρεί μια γυναίκα περιουσία για ευννόητους λόγους. Βέβαια εκείνη την εποχή ήταν αγνά τα ασιθήματα και δεν υπήρχε χώρος για προικοθήρες. Δλδ κ εσύ θα απαιτήσεις από τον άντρα σου να σου δώσει την περιουσία? χιχιχχι

[Clemence]

εγώ δεν έχω ανάγκη, αλλά μάλλον δεν το εξήγησα καλά, δεν είναι ότι οι άντρες έδιναν τις περιουσίες τους στις γυναίκες τους, αλλά ότι οι μεγάλες περιουσίες δεν πέρναγαν (συνήθως) από άντρα σε άντρα, αλλά από γυναίκα σε γυναίκα.

οι άντρες ό,τι έπαιρναν το κρατούσαν και το έδιναν τελικά κληρονομιά σε όποιο παιδί τους είχε το όνομα του συγγενή τον οποίο οι ίδιοι είχαν κληρονομήσει.

τελικά, δεν σας είπα το πιο χρήσιμο, όσοι τελειώσετε ιατρική και δεν έχετε παντρευτεί ως τότε, να ρίξετε προσεκτική ματιά στα αγροτικά του νησιού. εκεί οι γιατροί έχουν ακόμα ένα κάποιο status. βέβαια οι καρπάθιοι έχουν μια τάση στο να παντρεύονται μεταξύ τους, αλλά τπτ δεν είναι απόλυτο ... φτάνει να ξέρετε τα βασικά και να κοιτάτε ΜΟΝΟ τις πρωτοκόρες

[Αποφρακτικός_Ειλεός]

Καλή ιδέα! Αγροτικό στην Κάρπαθο. Αλλά προσοχή να είναι η πρώτη κόρη :-)

[Winmx]

Δεν ηθελα κατι συγκεκριμενο...απλα εντυπωσεις....

Δεν εχω....μαλλον δεν εχουμε αποφασισει τπτ.....ομως κοιταζα για Ροδο-Καρπαθο και Κρητη.Εχει αεροπλανα απο δω πανω low cost

φχαστω παντως

[Clemence]

ok, hope 2 c u there next week or so

[arkasabay]

Πηγα περσυ στην Καρπαθο και εμεινα στο

www.arkasabay.com

περασα τελεια...!

[Clemence]

OΛΥΜΠΟΣ ΚΑΡΠΑΘΟΥ

Πάθος για το Πάσχα

Ο θρήνος σπαρακτικός, σαν βγαλμένος από χορό αρχαίας τραγωδίας, το γλέντι χαρούμενο, μεθυσμένο από τη μελωδία του λαούτου και της τσαμπούνας. Αποκομμένη στο βορρά της Καρπάθου, η Όλυμπος είναι ίσως η πιο αυθεντική γωνιά της Ελλάδας για να βιώσετε την πασχαλινή χαρμολύπη.

H φύση την έριξε σε μια γυμνή βουνίσια κόψη όπου δεν φτάνει καν ασφάλτινος δρόμος και οι Ολυμπίτες επικοινωνούν με το υπόλοιπο νησί με χωματόδρομους ή διά θαλάσσης. Καθόλου περίεργο λοιπόν που αυτή η μικρή κοινωνία αγκιστρώθηκε πεισματικά στις παραδόσεις της. Το βλέπεις στα λευκά σπίτια τους, το ζεις στο συναπάντημα με τις περήφανες κυράδες, που εξακολουθούν να φορούν τις παραδοσιακές στολές με τις πλουμιστές μαντίλες στην καθημερινότητά τους. Περισσότερο όμως από κάθε άλλη φορά του χρόνου το βιώνεις το Πάσχα.

Αρχόντισσες του σπιτιού και της κοινωνικής ζωής -οι γυναίκες εδώ είχαν πάντα ισχυρή θέση- οι Ολυμπίτισσες, με το που πλησιάζει το Πάσχα, πιάνουν τ' ασπρίσματα στις αυλές για να υποδεχτούν χαρμόσυνα τα μαντάτα της Ανάστασης. Τη Μεγάλη Τετάρτη βάφουν τα πασχαλινά αυγά και τη Μεγάλη Πέμπτη ξυπνούν την οικογένεια από τις 4 τα χαράματα για κοινωνήσουν στην εκκλησία. Ακούραστες γιαγιάδες κι εγγονές το απομεσήμερο ανάβουν φωτιά στους παραδοσιακούς φούρνους της συνοικίας για να ψήσουν τους πούλους (τα γιορτινά κουλούρια) και να τους στολίσουν σαν κεντίδια πάνω στον κάσουνα των σπιτιών τους μέχρι την Ανάληψη.

Την πιο συγκινητική εικόνα όμως, ανατριχιαστική και συναρπαστική μαζί, σου τη χαρίζουν τη Μεγάλη Παρασκευή, όταν στολίζουν τον Επιτάφιο με φωτογραφίες των οικείων τους που έφυγαν τη χρονιά που πέρασε, λύνουν τα μαλλιά και αρχινούν τα γοερά μοιρολόγια στην παμπάλαια εκκλησιά της Κοίμησης της Θεοτόκου. Η περιφορά του Επιταφίου θα ξεκινήσει στις 10 το βράδυ και θα περάσει από κάθε ανοιχτό σπίτι για να τον λιβανίσουν.

Από το Μεγάλο Σάββατο το χωριό ετοιμάζεται για την Ανάσταση. Το λαμπριάτικο οφτό (αρνί ή κατσικάκι γεμιστό με ρύζι) μπαίνει στο φούρνο και σιγοψήνεται ολονυχτίς για να καταναλωθεί την Κυριακή. Τίποτα όμως δεν θα κρατήσει τους ντόπιους ούτε ανήμερα το Πάσχα στο σπίτι. Μετά τη δεύτερη Ανάσταση, το απόγευμα, θα συγκεντρωθούν στο Πλατύ, τη λιλιπούτεια πλατεία έξω από την εκκλησία, για να τραγουδήσουν αυτοσχέδιες μαντινάδες και να χορέψουν. Οι κοπέλες, που έρχονται με τους γονείς τους κυρίως από την ολυμπίτικη παροικία της Ρόδου, φορούν αυτή την ημέρα τα παραδοσιακά σακοφούστανα και την κολαΐνα, τ' αστραφτερά χρυσά στολίδια. Το γλέντι θα κρατήσει μέχρι το άλλο πρωί, οπότε οι γυναίκες θ' ανάψουν και πάλι τους φούρνους και όλο το χωριό θα μοσχοβολήσει από τις τούρτες - ένα είδος πασχαλινής πίτας με μυζήθρα και μπαχαρικά.

Οι γιορτές και τα πανηγύρια όμως έχουν και συνέχεια. Τη Λαμπρή Τρίτη, μετά την περιφορά των εικόνων σε κάθε μοναστήρι και την επίσκεψη στο νεκροταφείο, οι πιστοί έρχονται πάλι στο Πλατύ και συναγωνίζονται για το ποιος θα «υψώσει» πιο... ψηλά τις εικόνες. Πρόκειται για μια ιδιότυπη πλειοδοσία, με σκοπό την οικονομική ενίσχυση της εκκλησίας, και οι ντόπιοι το θεωρούν μεγάλη τιμή να συμμετέχουν. Καθόλου λοιπόν μην εκπλαγείτε αν ακούσετε να «χτυπάνε» την εικόνα της Παναγίας με χιλιάδες ευρώ!

Ιωάννα Γκομούζα

jgomouza@athinorama.gr

[Clemence]

17-20 Ιουλιου κινητο συνεργειο του γνροδου θα βρισκεται στο ΚΥ Καρπαθου, ειτε βρισκεστε στο νησι για λιγο ή για περισσοτερο η βοηθεια σας θα μας ηταν πολυτιμη. ειναι καλοκαιρι και οι αναγκες για αιμα, ειδικα στις τουριστικες περιοχες ειναι τεραστιες. σε καθε περιπτωση, θα χαρουμε να σας γνωρισουμε απο κοντα!

[Clemence]

Κάρπαθος: Η... άλλη πλευρά του Αιγαίου

Τιρκουάζ νερά και εξωτική απόχρωση στην άμμο συνθέτουν μια από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού, την Άπελλα

του Ιάσωνα Τάπα

Οι πρώτοι, λέει, κάτοικοι ετούτου του νησιού, το αγαπούσαν τόσο πολύ που ταξίδεψαν μέχρι τον Όλυμπο, απήγαγαν τους θεούς και τους έφεραν να ζήσουν εδώ, μαζί τους. Τους ανέβασαν, μάλιστα, στο πιο ψηλό βουνό, και ονόμασαν και τον τόπο που θα τους φιλοξενούσε Όλυμπο, ώστε να μην αισθάνονται έξω από τα νερά τους. Για την πράξη τους αυτή, ονομάστηκαν Αρπάθεοι, με τα χρόνια Καρπάθεοι, κι εν τέλει Καρπάθιοι. Μπορεί κανείς να τους αδικήσει;

Το άρθρο συνεχίζεται παρακάτω

Όχι αν έχει κολυμπήσει έστω και μία φορά στα κρυστάλλινα νερά της Κυρά Παναγιάς. Όχι, αν έχει χαθεί στα ανηφορικά καλντερίμια ανάμεσα στα κατάλευκα σπιτάκια της Ολύμπου. Όχι, αν έχει βουτήξει ξημέρωμα μετά από ξενύχτι στη μικρή παραλία στα Πηγάδια. Όχι, αν έχει σκαρφαλώσει ψηλά μέχρι τις Πυλές για να αφήσει το βλέμμα να περιπλανηθεί στο απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου μέχρι την Κάσο. Όχι αν έχει πάρει το καραβάκι για τον ανέγγιχτο, ακατοίκητο, επίγειο παράδεισο της Σαρίας. Όχι αν έχει οδηγήσει από τα Σπόα μέχρι τα Πηγάδια, με το βλέμμα να ξεφεύγει από το δρόμο, παρασυρμένο από τη θέα στις καταπράσινες παραλίες της δυτικής ακτής.

Εικόνες είναι η Κάρπαθος. Εικόνες κι εμπειρίες. Εικόνες σαν αυτές, κι άλλες ακόμη, που σε κάνουν να αγαπάς έναν τόπο τόσο πολύ που θες να φέρεις τους θεούς σου να μείνουν εδώ. Δίπλα σε απέραντες αμμουδιές, βοτσαλωτές παραλίες, πανέμορφα χωριά σκαρφαλωμένα στις ψηλότερες κορυφές των Δωδεκανήσων, παραθαλάσσιους οικισμούς και γραφικά λιμάνια. Μαζί με κοπέλες που φορούν ακόμη καθημερινά τις πολύχρωμες, παραδοσιακές τους φορεσιές, ψαράδες που εξασφαλίζουν στους επισκέπτες τους ακόμη και Δεκαπενταύγουστο φρεσκότατους θαλασσινούς μεζέδες και «ξένους» που βρίσκουν εδώ τη δική τους γη της επαγγελίας. Και μένουν.

Το καράβι δένει στα Πηγάδια, την πρωτεύουσα του νησιού που πήρε τη θέση του Απερίου από το 1892 και μετά. Αν προτιμάτε, βέβαια, μπορείτε να συνεχίσετε μέχρι το δεύτερο λιμάνι του νησιού, το Διαφάνι, επίνειο της Ολύμπου, για ακόμη περισσότερη από εκείνη την ανεκτίμητη αίσθηση της απομάκρυνσης από τα πάντα. Η Όλυμπος, σκαρφαλωμένη στο βουνό, αποκομμένη για πολλά χρόνια από το υπόλοιπο νησί –η απόσταση είναι μεγάλη, και το κακό οδικό δίκτυο δε βοηθούσε– με τις κατοίκους της να κυκλοφορούν με τις παραδοσιακές, πλουμιστές φορεσιές τους, μοιάζει σταματημένη σε άλλη εποχή.

Κατάλευκα σπιτάκια πλαισιώνουν τα λιθόκτιστα καλντερίμια, που, στην πλειοψηφία τους, οδηγούν στο Πλατύ, την πλατεία του χωριού, με την εκκλησία που γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο με ένα από τα πλέον φημισμένα πανηγύρια των Δωδεκανήσων, και το καφενεδάκι που σερβίρει αχνιστό, ελληνικό καφέ. Μπαλκόνι κρεμασμένο πάνω από το Αιγαίο μοιάζει αυτό το χωριό, με την ανυπέρβλητη θέα στο απέραντο γαλάζιο να αιχμαλωτίζει το βλέμμα και τα άγρια, σχεδόν γυμνά βουνά γύρω του να δημιουργούν δραματική αντίθεση.

Στα Πηγάδια θα σκαρφαλώσετε στο λόφο όπου βρισκόταν η μινωική Ακρόπολη και θα συνεχίσετε προς την Παναγία η Λαρνιώτισσα, για να θαυμάσετε τη συγκλονιστική θέα σε ολόκληρη την πόλη, το λιμάνι, αλλά και κάποια από τα χωριά της ενδοχώρας. Θα κατεβείτε με τα πόδια προς το Ποσί, το λιμάνι, κάνοντας συνεχώς στάσεις για καφέ, ποτό, γλυκό ή απλά άραγμα στα αμέτρητα τραπεζάκια έξω των μαγαζιών ανάμεσα στον κεντρικό δρόμο και τον παραλιακό δρόμο των Πηγαδιών.

Πάνω στην αμμουδιά θα θαυμάσετε τα ερείπια της Αγίας Φωτεινής ή Άφωτης, των τελών του 5ου, αρχές του 6ου αιώνα: κολώνες, κιονόκρανα, μεγάλα, λιθανάγλυφα κομμάτια από το μαρμάρινο τέμπλο. Δύο εντυπωσιακά κτήρια του Μεσοπολέμου, εκείνο στο οποίο στεγάζεται το Επαρχείο Καρπάθου & Κάσου και εκείνο που μοιράζονται τώρα το Λιμεναρχείο και το Τελωνείο, αποτελούν την κληρονομιά της περιόδου της Ιταλοκρατίας των Δωδεκανήσων.

Την αληθινή Κάρπαθο, βέβαια, την ανακαλύπτεις γυρνώντας την. Κι έχετε τόσα να ανακαλύψετε, που εύκολα θα καταφέρετε να αντισταθείτε στις σειρήνες των Πηγαδιών, που σας καλούν επίμονα για λίγες ανέμελες ώρες με καφέ και χάζι ακόμα. Θα φύγετε, για να επισκεφθείτε το ορεινό, αρχοντικό Απέρι, πάλαι ποτέ πρωτεύουσα του νησιού, να περπατήσετε στα δρομάκια του, στα καταπράσινα σοκάκια της Βαλαντούς, να θαυμάσετε τα επιβλητικά αρχοντικά στην επάνω γειτονιά του, να επισκεφθείτε τις εκκλησίες των συνοικιών του Αγίου Βασιλείου, Αγίου Χαραλάμπου και Λόρων, να ατενίσετε τις απέραντες καταπράσινες εκτάσεις, στο Κάτω Απέρι, που περιβάλουν το χωριό. Από εκεί θα ακολουθήσετε με τα πόδια τα μονοπάτια που κατεβαίνουν μέχρι τις υπέροχες παραλίες της Αχάτας και της Κυρά Παναγιάς, με τα κρυστάλλινα, διάφανα νερά και την χρυσαφένια άμμο.

Στον Όθο, το ψηλότερο χωριό του νησιού, αμφιθεατρικά κτισμένο σε υψόμετρο 510 μέτρων, θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε ένα παραδοσιακό καρπαθιώτικο σπίτι που λειτουργεί ως μουσείο, στην περικυκλωμένη από πυκνή βλάστηση Βολάδα θα χαθείτε σε δαιδαλώδη σοκάκια, ανάμεσα σε ασβεστωμένες αυλές σπιτιών πνιγμένες σε φούξια μπουκαμβίλιες, ενώ στις μικρούλες Πυλές –το μικρότερο χωριό του νησιού– θα φροντίσετε να φτάσετε αργά το απόγευμα, για να απολαύσετε ένα θεαματικό ηλιοβασίλεμα από τα καταπράσινα περιβόλια τους.

Μοναδική αρχιτεκτονική έχουν να επιδείξουν και οι μεσαιωνικές Μενετές, στα γραφικά σοκάκια των οποίων δε χωράνε –κυριολεκτικά και μεταφορικά– αυτοκίνητα. Τα πόδια τους βρέχονται στην πανέμορφη Αμμοοπή, εκ των δημοφιλέστερων παραλιών του νησιού. Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, το Μεσοχώρι είναι κατά πολλούς το ρομαντικότερο σημείο της Καρπάθου, με τα κατάλευκα σπιτάκια της να σταματούν στη Σκόπη, το μπαλκόνι που μοιάζει να κτίστηκε ακριβώς για να ατενίζει από ψηλά το πέλαγος. Κάτω από το Μεσοχώρι, ο Λευκός, με τις διαδοχικές αμμουδιές του, είναι ένα από τα δημοφιλέστερα παραθαλάσσια χωριά του νησιού, και όχι άδικα.

Αν δεν το έχετε ήδη καταλάβει, παραλίες και βουτιές αυτό το νησί έχει παντού. Για κάθε γούστο, για κάθε ώρα της ημέρας, με άμμο, με βότσαλο, με ξαπλώστρες ή χωρίς, με πολυκοσμία ή σε σημείο να μη σας πιάνει ανθρώπου μάτι, με εύκολη οδική πρόσβαση ή με βουτιά από το βαρκάκι και κολύμπι μέχρι το σαγόνι να ακουμπήσει άμμο. Μερικές από τις καλύτερες, πέραν της Κυρά Παναγιάς, της Αχάτας και της Αμμοοπής που έχουμε ήδη αναφέρει, και τις οποίες αξίζει να ανακαλύψετε, είναι τα Άπελλα με τα σμαραγδένια νερά, ο Άγιος Μηνάς,το Νάτι, το Φορόκλι και ο Άγιος Νικόλαος Αρκάσας.

Οι επιλογές στην Κάρπαθο είναι τόσο πολλές, που αξίζει να κάνετε το γύρο του νησιού είτε με αυτοκίνητο είτε –ακόμα καλύτερα– με καραβάκι, για να ανακαλύψετε τη δική σας, privé απάτητη αμμουδιά. Μια που είπαμε καραβάκι, σημειώστε στα must και τη δια θαλάσσης εκδρομή στο ακατοίκητο νησάκι Σαρία, για να κολυμπήσετε σε τιρκουάζ νερά δίπλα σε σπήλαια, να θαυμάσετε τα κωνικά κτίσματα που σύμφωνα με τις διηγήσεις των ντόπιων είναι δημιουργίες σαρακηνών πειρατών και να διασχίσετε το καταπράσινο φαράγγι του Έντη.

Πώς θα πάτε

Με πλοίο της ANEK Lines, από τον Πειραιά, σε περίπου 18 ώρες (από 34,70 ευρώ το απλό εισιτήριο καταστρώματος, one way) ή αεροπορικώς με Ολυμπιακή, σε 1 ώρα και 20 λεπτά, από 150 ευρώ μετ’ επιστροφής και φόρων.

Πού θα μείνετε

Στα Πηγάδια, στο καλαίσθητο Electra Beach που προσφέρει 75 πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια, σε τιμές που ξεκινούν από 80 ευρώ για το δίκλινο, ή στα πολυτελή Nissia Apartments, σε τιμές που κυμαίνονται από 70 έως 120 ευρώ για το δίκλινο δωμάτιο, αναλόγως εποχής.

Στην Κυρά Παναγιά, στο ομώνυμο ξενοδοχείο, σε πλήρως εξοπλισμένα, κουκλίστικα studios ή διαμερίσματα, οι τιμές των οποίων ξεκινούν από 55 ευρώ. Στην Αμμοοπή, σε ένα από τα 51 παραδοσιακά διακοσμημένα δωμάτια του Ήλιος (από 50 ευρώ το δίκλινο).

Πού θα φάτε

Κατ’ αρχάς, στον Μύλο, στην Όλυμπο, για μαγειρευτά και τοπική κουζίνα –must οι σπιτικές μακαρούνες. Στην Ωραία Κάρπαθο στα Πηγάδια, για αυθεντικές νησιώτικες γεύσεις, και στο Δημήτριο στο Φοινίκι για φρεσκότατο ψαράκι. Στο Small Paradise στο Λευκό για τοπική κουζίνα και θαλασσινούς μεζέδες, και στο Άνοιξις στο Διαφάνι, για εξαιρετική σχάρα αλλά και μαγειρευτά.

Δημοσίευση | 24 Ιουνίου 2009

http://www.in2life.gr/escape/destinations/articles/169190/article.aspx?singlepage=1