Η εκπαίδευση των ειδικευόμενων γιατρών ...

[bromptonista]

Πιστεύω ότι ο άνθρωπος πολύ καλά έκανε και ρώτησε, και τους πήγε και στο Συνήγορο του Πολίτη μετά. Από την αρχή φαίνεται ότι δεν είναι καθόλου άσχετος ούτε με τη διαδικασία, ούτε με τις υποχρεώσεις του Κράτους, ούτε με το τι γίνεται στην ειδικότητα (αντίθετα με μερικούς που το παίζουν γιατροί και δεν ξέρουν πως φοριέται το στηθοσκόπιο ακόμα).

Συμφωνώ με την άποψη ότι κάποιο γιατρό έχει στο σπίτι και ξεκίνησε αυτή την ιστορία.

drkot θα χαρώ να το διαβασω το εμπνευσμένο κείμενο που σου έστειλε ο πρώην υπουργός...

[Anything]

εννοειται οτι μπορει να ρωτησει.απορω γιατι μερικοι λενε οτι δεν εχει καν το δικαιωμα!παραδειγματα υπαρχουν πολλα. θελετε ας πουμε το παιδι σας να πηγαινει στο δημοσιο σχολειο και να μην εχετε γνωμη για την εκπαιδευση του;;;επειδη ειστε γιατροι;;;και να σας απαντησουν "τι ζητας εσυ ο ιατρος,δες πως πεθαινετε τον κοσμο;;;".Τοτε εισαι αβουλος,ουτε τον εαυτο σου δεν μπορεις να προστατεψεις.εξηψωνετε την αντιγνωση,εαν δεν το καταλαβατε.

[AMANDA.]

στις εκλογές που θα γίνουν ζητήστε να τεθεί και αυτό το θέμα στον υπουργό

[Ulysses]

δεν χρειαζεται μαλλον,γιατι ετσι κι αλλιως ολα λειτουργουν στον αυτοματο πιλοτο στην ηλιολουστη χωρα μας...

[Clemence]

Η εκπαίδευση ειδικευομένων στην Ελλάδα του 2007

Η περίπτωση της Γενικής Ιατρικής

Διάβασα το άρθρο του συμπολίτη μας κ. Νίκου Δημητρίεφ, Μαθηματικού, που δημοσιεύθηκε την Κυριακή 12/08/2007 στην εφημερίδα ΠΑΡΟΝ και την 30/09/2007 στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ του Πύργου, το οποίο μας προώθησε ευγενικά ο συνάδελφος Δ. Βαρνάβας και μου προξένησε πολλά συναισθήματα. Μερικά από αυτά είναι: Πρώτον θαυμασμό για την ευαισθησία ενός συμπολίτη μας στο θέμα αυτό, αν και δεν έχει καμία σχέση με το χώρο. Δεύτερον θυμηδία γιατί το υπουργείο αντί να πεί με ειλικρίνεια "τι είναι αυτό? φρούτο ? τρώγεται?" απαντά με την κοινοποίηση νομικών κειμένων του που ως περιεχόμενο έχουν μόνο καθαρά διαδικαστικά θέματα τοποθέτησης για ειδίκευση και διάρκειας "εκπαίδευσης". Τρίτον, αγανάκτηση γιατί το υπουργείο "ξέχασε?" ότι τέτοιο φρούτο υπάρχει στην ειδικότητα της Γενικής Ιατρικής, έστω και αν πολεμήθηκε σκληρά και ύπουλα από το ίδιο το υπουργείο αρχικά και στη συνέχεια από πλείστους όσους παράγοντες των νοσοκομείων και των Υ.ΠΕ. Ανέφερε βέβαια το Π.Δ. 415/94 για την 4ετή εκπαίδευση στην Γ.Ι., αλλά ούτε κουβέντα για την απόφαση 4/127/9-1-1997 του ΚΕΣΥ όπου αναφέρεται αναλυτικά τι δεξιότητες πρέπει να εισπράξει ο ειδικευόμενος σε κάθε Τμήμα, καθώς και τις αποφάσεις του ΚΕΣΥ που θα αναφερθούν κατωτέρω και αφορούν τον ¨Συντονισμό" της εκπαίδευσης.

Γι' αυτό το τελευταίο θα αναφερθώ αναλυτικά παρακάτω, αφού συγχαρώ ειλικρινά τον συμπολίτη μας Νίκο για την ευαισθησία του που κανονικά έπρεπε να είναι πρωτίστως ευαισθησία των υγειονομικών και των Ιατρικών Συλλόγων, καθώς και του υπουργείου και του ΚΕΣΥ. Όμως όλοι αυτοί μάλλον έχουμε άλλα "σοβαρότερα" να τυρβάσουμε.

Η ειδικότητα της Γ.Ι. πρωτοσυστάθηκε το 1960 και ήταν διάρκειας 18 μηνών (σημαντική διάρκεια για την εποχή εκείνη). Στο Νομοθετικό Διάταγμα 4111/1960 της σύστασής της προβλέπονταν σαφές χρονοδιάγραμμα εκπαίδευσης σε διάφορα Τμήματα / Ειδικότητες, χωρίς όμως σαφή περιγραφή των γνωστικών αντικειμένων και δεξιοτήτων που έπρεπε να λάβει ο γιατρός κατά την εκπαίδευσή του αυτή. Ήταν όμως μια σημαντική αρχή.

Το 1983-1985 "ξανασυστάθηκα" στην σύγχρονη μορφή της με τις προδιαγραφές που εισήγαγε ο ιδρυτικός νόμος του ΕΣΥ (Ν.1397/1983). Με το Π.Δ. 80/1985 η διάρκεια εκπαίδευσης γίνεται 3 χρόνια και περιγράφονται με σαφήνεια τα γνωστικά αντικείμενα και οι δεξιότητες που έπρεπε να αποκτήσει ο ειδικευόμενος σε κάθε Τμήμα από όπου περνούσε. Την ίδια χρονιά εκδίδεται η 1/27/18-10-1985 απόφαση του ΚΕΣΥ που εξειδικεύει έτη περισσότερο τα αντικείμενα αυτά. Αυτή η κατάσταση αποτέλεσε αποτέλεσμα πρωτοβουλιών ευαισθητοποιημένων ανθρώπων που ήταν στα πράγματα και στο ΚΕΣΥ εκείνη την εποχή.

Όμως αυτό το μοντέλο δεν απέδωσε σημαντικά για 2 λόγους.

1ον: Οι δ/ντες τν τμημάτων από όπου περνούσαν οι ειδικευόμενοι δεν είχαν συνήθως κανένα ενδιαφέρον να δουν τις συγκεκριμένες εκπαιδευτικές ανάγκες των Γ.Γ. του Τμήματός τους, αλλά τους αντιμετώπιζαν σα ειδικευόμενους της ειδικότητάς τους. Έτσι χάνονταν πολύτιμες εκπαιδευτικές ευκαιρίες.

2ον: Δεν είχε προβλεφθεί υπεύθυνος εκπαίδευσης και -εθιμικώ δικαίω- υπεύθυνος θεωρούταν στο κάθε Τμήμα ο δ/ντης του, κάτι που δεν μπορεί να δώσει εκπαιδευτικούς καρπούς αφού ο ειδικευόμενος Γ.Ι. έχει τελείως άλλες ανάγκες και προσανατολισμό από το Τμήμα όπου ασκείται και από τους συναδέλφους του ειδικευόμενους της ειδικότητας του Τμήματος.

Υπήρξε βέβαια ο ορισμός "Συντονιστών Εκπαίδευσης¨ αυτών των γιατρών σε κάθε νοσοκομείο, αλλά αυτός ήταν κυρίως "διοικητικός συντονιστής" εξαντλώντας τις αρμοδιότητες του στην αλληλογραφία με τους Δ/ντες Τμημάτων για την αποδοχή των ειδικευομένων που έστελνε και υπέγραφε και το Πιστοποιητικό περαίωσης της εκπαίδευσης στο τέλος. Από την άλλη αυτός συνήθως δεν ήταν άνθρωπος της ΠΦΥ, αλλά απλά κάποιος δ/ντης που χρεώνονταν το ρόλο αυτό.

Φωτεινές εξαιρέσεις συντονιστών που ασχολήθηκαν ιδιαίτερα με την εκπαίδευση αυτών των γιατρών και προήγαγαν το εκπαιδευτικό επίπεδο της ειδικότητας υπήρξαν. Τέτοια περίπτωση ήταν και ο αείμνηστος Γ. Παπαδάκης στο Γ.Ν. Νικαίας, αλλά ο ένας κούκος δεν έφερε την Άνοιξη.

Το 1994 το πρόγραμμα της Γ.Ι. γίνεται 4 χρόνια. Γίνεται νομικό κείμενο (Π.Δ.415/1994) και εκδίδεται 3 χρόνια μετά !!! η σχετική απόφαση του ΚΕΣΥ (4/127/9-1-1997) που έχει το αναλυτικό πρόγραμμα για τις δεξιότητες και γνώσεις που πρέπει να αποκτηθούν σε κάθε Τμήμα

Όμως και αυτό το πρόγραμμα δεν θα είχε καμία τύχη, χωρίς ουσιαστικό συντονισμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

Έτσι ξεκίνησαν προσπάθειες στην Επιτροπή ΠΦΥ του ΚΕΣΥ (με Πρόεδρό της τον ήδη μνημονευθέντα Γ. Παπαδάκη), ώστε να δημιουργηθεί ένα αξιόπιστο και αποδοτικό σύστημα συντονισμού και εποπτείας της εκπαίδευσης αυτών των γιατρών. Έπρεπε να βρεθεί μία φόρμουλα ώστε οι ειδικευόμενοι αυτοί να εποπτεύονται από γιατρό της ίδιας ειδικότητας που "αντιλαμβάνεται" τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες στις πραγματικές διαστάσεις. Αυτό ήταν αδήριτη ανάγκη σε μία ειδικότητα που κινείται με rotation σε 14 σημεία / Τμήματα / Εργαστήρια / Μονάδες νοσοκομείων, αν και πρόκειται να ασκήσει την ιατρική έξω από νοσοκομεία, στην Κοινότητα.

Τελικά το 2003 !!! συντάσεται από την επιτροή ΠΦΥ του ΚΕΣΥ (υπό την προεδρεία πιά του κ. Πρ.Μ.-Μερκούρη) το κείμενο για τον "Κεντρικό Συντονισμό", όπου προβλέπεται ότι οι γιατροί της κάθε υγειονομικής Περιφέρειας θα έχουν ως συντονιστή της εκπαίδευσής τους γιατρό της ειδικότητας με βαθμό Δ/ντη ή Πανεπιστημιακό. Ο Συντονιστής αυτός θα επικουρείται με αναπληρωτές του σε κάθε νοσοκομείο (πάλι της ίδιας ειδικότητας, και όπου δεν υπάρχει τέτοιος θα μπορεί να είναι άλλης ειδικότητας, αλλά με σαφή σχέση -γνώση -δράση στην ΠΦΥ). Τόσο ο συντονιστής, όσο και οι αναπληρωτές του θα χρησιμοποιούν και άλλους γιατρούς της ίδιας ειδικότητας ως "βοηθούς τους" για το έργο του συντονισμού. Μέσα δε στην κάθε κλινική /Τμήμα θα ορίζεται "εσωτερικός επόπτης εκπαίδευσης" από τους γιατρούς του Τμήματος που θα εποπτεύει στενά τον ειδικευόμενο και θα συνεργάζεται με τους ανθρώπους του "συντονιστικού κέντρου".

Ουσιαστικά η πρόταση αυτή αποτέλεσε "εκσυγχρονισμένη εκδοχή" της σχετικής πρόβλεψης που υπήρχε από το 1997 στον Ν.2519/1997 και που ποτέ δεν υλοποιήθηκε.

Το μοντέλο αυτό ήταν πολύ προχωρημένο για την εποχή του και προσωπικά δεν πίστευα ότι θα προωθούνταν. Τελικά όμως η Ολομέλεια του ΚΕΣΥ το υιοθέτησε με την 8η Απόφαση /185ης Ολομέλειας/17-7-2003 (προς τιμή τους) και όλα θα μπορούσαν να είχαν κυλήσει πολύ καλά, αλλά δυστυχώς, αν και απέδωσε αυτό το μοντέλο πολλούς καρπούς, δεν κατάφερε να δώσει τα αναμενόμενα για πολλούς λόγους, όπως οι περιγραφόμενοι κατωτέρω:

1ον: Το ίδιο το υπουργείο προσπάθησε να σαμποτάρει την απόφαση αυτή και ο αρμόδιος υπουργός αρνούταν να την προσυπογράψει. Ας σημειωθεί δε ότι οι αποφάσεις του ΚΕΣΥ αν δεν γίνουν υπουργικές αποφάσεις ή αν δεν πάρουν το "δεκτή" από τον αρμόδιο υπουργό, είναι γράμμα κενό.

Η εν λόγω απόφαση υπεγράφη τελικά από τον αρμόδιο υφυπουργό, μετά από πολλές πιέσεις των φορέων της ειδικότητας και απεστάλη στα νοσοκομεία και τα τότε ΠεΣΥΠ για εφαρμογή 7 μήνες αργότερα !!! με το Υ7α/Γ.Π.οικ.13288/3-2-2004 έγγραφο της Δ/σης Επαγγελμάτων υγείας.

Όμως και πάλι στις περιπτώσεις που οι αποφάσεις του συντονιστή δεν άρεσαν σε κάποιους της διοίκησης ή κάποιους δ/ντές, αυτοί θυμόντουσαν το γράμμα της γραφειοκρατίας και κωλυσιεργούσαν, απαιτώντας "υπουργική απόφαση" για να συμμορφωθούν. Και κανείς ποτέ δεν τους τράβηξε το αυτί, όσο και αν καταγγέλθηκαν αυτές οι πρακτικές.

2ον: Πολοί δ/νταδες και πολλές διοικήσεις αντιδρούσαν, κωλυσιεργώντας ή και παρεμποδίζοντας το συντονιστικό κέντρο. Και αυτό για έναν απλό για τους όπου γής "Ελληναράδες" λόγο. Λόγω του συνδρόμου της "ιδιοκτησίας". Σου λέι "ποιος είσαι εσύ που θα μου πείς που θα απασχοληθεί ο γιατρός που είναι στο Τμήμα μου? Ποιος είσαι εσύ που θα μου πείς ότι θα φύγει από το νοσοκομείο ο τάδε ειδικευόμενος και θα πάει στο Χ νοσοκομείο επειδή δεν έχω το Ψ Τμήμα? Θα μείνει εδώ. Τον χρειάζομαι." Βλέπεται οι ειδικευόμενοι είναι "στρατός" και όχι εκπαιδευόμενοι στην συνείδηση των περισσότερων. Και αν το δούμε έτσι τότε ο συντονιστής έχει μέσα στο νοσοκομείο του περισσότερους στρατιώτες. Και δεν είναι και εκ των έσω. Είναι "παρείσακτος" αφού υπηρετεί σε Κ.Υ. και όχι εδώ, στο νοσοκομείο. Πώς να του επιτρέψω να έχει τον έλεγχο σε στρατιώτες που είναι εδώ και μάλιστα αναλογικά να ελέγχει περισσότερους από οποιονδήποτε άλλον εδώ μέσα? Πρέπει να αντισταθούμε!!!

3ον: Πολλοί δ/νταδες νομίζουν ότι τα ξέρουν όλα. Ποίος είσαι εσύ που θα μου πείς τι να του μάθω? Συντονιστής ? ΚΕΣΥ ? Σκοτίστηκα. Εγώ είμαι ο δ/ντης εδώ και εγώ κανονίζω τι θα του μάθω !!! Και όμως αυτές τις πρακτικές ούτε τις καταγγέλλουμε, ούτε κανένας μηχανισμός τις ελέγχει.

4ον: Είπαμε ότι ο συντονιστής αποκτά στρατό. Και πρέπει να μπορούμε να τον ελέγχουμε (σκέφτονται πολλοί ιθύνοντες). Έτσι, αν και προβλέπεται σαφής διαδικασία για το πώς προτείνεται και πώς ορίζεται κάποιος συντονιστής, έχουμε περιπτώσεις πού κάποιοι (Διοικητές Υ.ΠΕ.) ορίζουν υμετέρους, παραβιάζοντας κάθε προβλεπόμενη διαδικασία και φυσικά τινάζοντας στον αέρα κάθε εκπαιδευτική προσπάθεια. Αρκεί που ο ελεγκτής του "στρατού" θα είναι δικός τους "ελεγχόμενος".

5ον: Στα επιμέρους Τμήματα σχεδόν ποτέ δεν ορίστηκαν "εκπαιδευτές", όπως προβλέπεται. Σε λίγες μόνο περιπτώσεις κάποιοι φιλότιμοι συνάδελφοι προθυμοποιήθηκαν και ανέλαβαν με υπευθυνότητα αυτό το ρόλο. Εξ' άλλου τέτοιο έργο απαιτεί κίνητρα που ουδόλως υπάρχουν, όχι μόνο για τους εκπαιδευτές, αλλά και για όλους όσους εμπλέκονται με το συντονισμό.

Ο συντονιστής π.χ. πρέπει να περιέρχεται συχνά -πυκνά πολλές πόλεις (νοσοκομεία) και κωμοπόλεις (Κέντρα Υγείας) για να επιτελεί το έργο του. Πρόβλεψη όμως για την κάλυψη του κόστους μίας τέτοιας δραστηριότητας δεν υπάρχει. Ακόμη σε πολλές Υ.ΠΕ, αν και προβλέπεται η σύσταση γραφείου συντονιστή, αυτό δεν έχει προσφερθεί στον συντονιστή, ενώ στα περισσότερα νοσοκομεία δεν υπάρχει χώρος για το γραφείο συντονισμού με αποτέλεσμα οι συμμετέχοντες να περιέρχονται από γραφείο σε γραφείο, ως επαίτες, προκειμένου να ασχοληθούν με την αναγκαία γραφειοκρατική πλευρά του θέματος ή να συναντηθούν με τους συνεργάτες τους και τους ειδικευόμενους που εποπτεύουν.

6ον: Στο εν λόγω σύστημα συντονισμού προβλέφθηκε και δημιουργήθηκε από την επιτροπή εκπαίδευσης της Επιστημονικής Εταιρίας της Ειδικότητας το "ατομικό βιβλιάριο ειδικευομένου" το οποίο στηρίζεται στο νομοθετημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα και προβλέφθηκε στην μνημονευθείσα απόφαση του ΚΕΣΥ. Εκεί ο κάθε εκπαιδευτής πιστοποιεί τις δεξιότητες στις οποίες εκπαίδευσε τους υπό αυτού εποπτευόμενους. Ας μην επεκταθώ στο πιά είναι η άμοιρη μοίρα αυτού του βιβλιαρίου που το εξαγγέλλουν συχνά και με βαρύγδουπο τρόπο οι υπουργοί μας για όλες τις ειδικότητες, αλλά αυτό που ήδη υπάρχει σε μία ειδικότητα το ποδοπατούν.

Εν κατακλείδι: Η Γ.Ι. έχει και πρόγραμμα εκπαίδευσης και πρόγραμμα συντονισμού που θα μπορούσε να θεωρηθεί και "προωθημένο" για την εποχή μας. Όμως το ίδιο το υπουργείο δεν το "θυμάται", ενώ υπάρχουν πολλά προβλήματα και απαιτούνται περαιτέρω δράσεις και νομοθετικές προβλέψεις, προκειμένου να καταστεί όσο αποδοτικό απαιτείται για την άρτια εκπαίδευση των γιατρών, κάτι που δυστυχώς δεν το βλέπω σύντομα στον ορίζοντα.

Υ.Γ. Η Επιτροπή ΠΦΥ του ΚΕΣΥ που συνέβαλε τα μέγιστα στην διαμόρφωση πολλών από τις θέσεις που υιοθετήθηκαν για την ΠΦΥ και για την εκπαίδευση στην Γ.Ι. δεν έχει συσταθεί ξανά από 4ετίας !!! Αντ' αυτής γνωμοδοτεί ποιος ? Ή δεν απαιτούνται πιά γνωμοδοτήσεις ειδημόνων? Φαίνεται ότι, όσο οξυμένα και αν είναι τα προβλήματα στην εκπαίδευση, όσο σημαντική και αν είναι η σωστά αναπτυγμένη ΠΦΥ, όσο και αν την λιβανίζουμε αυτές τις μέρες μιλώντας με στόμφο για νομοσχέδιο ΠΦΥ, αυτή η επιτροπή δεν χρειάζεται. Η μήπως "καλύτερα να μην υπάρχει, γιατί θα μας χαλάσει ορισμένες από τις σούπες που ετοιμάζουμε, όπως έκανε πολλά χρόνια τώρα?"

Δ. Γ. Μιχάλης

Γιατρός Γενικής Ιατρικής -Δ/ντης ΕΣΥ

Συντονιστής Εκπαίδευσης ειδικευομένων Γ.Ι. Περιφέρειας Στ. Ελλάδας

από ενημερωτικό mail του συναδέλφου Δ.Βαρνάβα (25-11-07)