[θέατρο] Σκοτώνουμε τη μαμα;

[tik-tak]

Σκοτώνουμε τη μαμα;

ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ της Σαρλότ Κίτλεϊ

Σκηνοθ.: Μ. Κάλμπαρη.

Παίζουν: Τζ. Ρουσσέα, Αιμ. Υψηλάντη, Γ. Μπρέμπου, Ιφ. Αστεριάδη.

Μετάφρ.: Μ. Κάλμπαρη.

Θέατρο Αργώ (άνετο θέατρο )

Ελευσινίων 15 (στάση μετρό Μεταξουργείο), 2105201684-5

Απογ: Σάβ. (λαϊκή) 6.30 μ.μ., Βραδ: Τετ., Πέμ., Παρ., Σάβ. 9 μ.μ., Κυρ. 8 μ.μ.,

Εισιτήρια: € 20, λαϊκή-φοιτ.: € 15.

Διάρκεια: 90'.

Πρόγραμμα:5 ευρώ

4 γυναίκες ,

4 ρόλοι ζωής ,

4 ρόλοι ....της ζωής τους: μάνα,κορη,γιαγιά,εγγονή

η συγγραφέας αφιερώνει το εργο στη γιαγια της , τη μητέρα της, την κόρη της και την εγγονή της, δηλαδή η ιδια με τη σειρά της έχει βιώσει όλους τους ρόλους, συνάμα βρίσκεται στη μέση αυτών ....

υπόθεση:

ενας κύκλος έχει απο καιρό ξεκινήσει, η παρακάτω ιστορία ειναι απλώς η αφορμή:

η νεαρή Τζακι (Γωγω Μπρεμπου ) μένει εγκυος από τη σχέση της με εναν παντρεμένο.Κρατά το παιδί ,αλλα μη μπορώντας να του παρέχει ακόμη και τα βασικά ζητά τη βοήθεια της μητέρας της Μαργκαρετ (Αιμ.Υψηλάντη) . Η Μαργκαρετ αναλαμβάνει να μεγαλώσει την εγγονή της , τη Ροζι (Ιφ.Αστεριάδη) , ως «αδελφή της κόρης της», ως δικό της παιδί , προκειμένου να μην ανακοπει το μελλον της Τζακι στη ζωγραφική.Το μυστικό κάποτε μαθαίνεται.

Ο κύκλος πρέπει να σταματήσει .Πώς;

Σκοτώνοντας τη μαμά!

(ή έστω να γεννήσεις αγόρι....δική μου προσθήκη αυτή...χιχιχιχ)

Ο κύκλος ,όμως, συνεχίζει....και συνεχίζει γιατι η καθε γυναίκα πιστευει , ελπίζει οτι αυτή θα το κάνει διαφορετικά , πιο σωστά , οτι δε θα μεταβιβάσει τα λάθη της μάνας της, οτι ...δε θα γίνει σαν τη μάνα της!

ο άντρας στο εργο είναι απών , απών ως παππούς, πατέρας ,σύζυγος ,

αλλά πάντοτε παρών, δυναμικά παρών , τόσο παρών που καθοριζει τις ζωές των ηρωίδων , σαν ένα υπόγειο ποτάμι που σιγά –σιγά χαράζει την κοιτη του κάτω απο τα θεμέλια της γυναικείας ύπαρξης...

Ένα έργο που μπορει να ερμηνευθεί ανάλογα με το τι κουβαλάς μέσα σου, ανάλογα με το ποια μητέρα σε γέννησε, ανάλογα με το πώς μεγάλωσες ,ανάλογα με το ποιας γενιάς είσαι, ανάλογα με το ποιο ρόλο ζωής τώρα κατέχεις , (και πρωτιστως αναλογα με το φυλο που εισαι! )

Πιστεύω οτι όσο και δεκτικός να ειναι ένας άντρας , όσο και να θέλει να προσπαθήσει να καταλάβει το γυναικείο φύλο , δεν πρόκειται να συμπάσχει ή να μοιραστεί τον ίδιο καημό και αγωνία ή στην προκείμενη να αφομοιώσει το εργο...γιατί οι μητέρες τούς μεγάλωσαν αλλιώς ,χωρίς να «κληρονομούν» τους μητρικούς προβληματισμούς , αγωνίες , ανησυχίες....σαν να τους προστάτευσαν απο αυτά,αφου τους ειναι αχρηστα, ενω αντίθετα τις κόρες τους – λόγω της κοινωνικής δομής και λόγω της βιολογικής πλευράς - θέλησαν/θέλουν , στην καλύτερη των περιπτώσεων , να τις προετοιμάσουν ....ειναι περίπου όπως το είπε ο Ντοστογιέφσκυ:

«...σε κάθε σοβαρή ανθρώπινη σκέψη που γεννιέται σε κάποιο μυαλό, πάντοτε μένει ένα κάτι που με κανένα τρόπο δεν μπορείτε να το μεταδώσετε στους άλλους, έστω κι αν γράφατε ολόκληρους τόμους, έστω κι αν κάνατε λιανά τη σκέψη σας τριάντα πέντε ολάκερα χρόνια. Πάντα θα μένει ένα κάτι που με κανένα τρόπο δε θα θέλει να βγει από το κρανίο σας και θα μείνει μέσα σας για πάντα....», φαντάσου να μην έχεις γεννηθεί με αυτο....

Την κάθε γυναίκα σε κάνει το κείμενο, ως μητέρα να την «μισείς»,

αλλά ως «γιαγιά» ή «κόρη» να την «αγαπάς»...την ιδια γυναίκα....ταυτόχρονα!

Το εργο δεν ακολουθεί γραμμική πορεία ροής. Οι γυναίκες δεν υπακούν στην ηλικιακή φάση που τους έχει οριστεί...δραπετευουν απο το παρον τους για να ξεχυθουν στο παρελθον και πρωτιστως στην παιδική τους ηλικία....εξάλλου όλες ειχαν παιδική ηλικά....και η γιαγια και η μαμά και η κορη και η εγγονή...στην παιδική τους ηλικία , όπου παιζουν, χτυπούν,ερευνούν, καταστρωνουν, κακιωνουν, αλλά κυρίως αρχίζουν να διαμορφώνονται και τελικά να διαμορφωνουν τη μοιρα τους!

Το εργο γραφτηκε το 1985 , όταν η συγγραφέας ήταν μόλις 25 ετων!!!

Η ιδια αναφερει οτι το 1992 μετα την πρεμιέρα ηρθε ενας άνδρας και της έσφιξε το χερι λεγοντάς της: «ειμαι παντρεμένος 72χρονια .Απόψε έμαθα περισσότερα απ’οσα έχω μαθει σε ολη τη ζωή μου μεχρι τωρα, ο γάμος μου σήμερα ωρίμασε...»

Ενας άλλος θεατής φώναξε φευγοντας απο το θέατρο : «Πρέπει να ΤΟΝ κλεισουν φυλακή, ΤΟ συγγραφέα πρέπει να ΤΟΝ κλείσουν στη φυλακή»

Πολυ δυνατό, πολυδιαστατο, αξιοπρόσεκτο κείμενο, που προκαλεί καταρράκτη σκέψεων και προβληματισμών.

Οι ερμηνείες ειναι πολυ καλές ,ξεχωριστές ,αναδεικνύουν το κειμενο , η σκηνοθεσία το ιδιο!

Οι ερμηνείες με κέρδισαν ,περισσότερο αυτές της Μπρεμπου και της Αστεριάδη...προσέξετε πώς υποκλίνεται η Μπρεμπου στο τέλος. Όλες, ανεξαιρέτως , έχουν μια γλύκα....

Η σκηνοθέτις Μαριάνα Κάλμπαρη , που έχει γραψει και σκηνοθετήσει τα εξίσου αξιολόγα θεατρικά «βιομαγεία» και «ιστορίες για γαμοφοβικούς» , προσέφερε ενα «βιομαγικό» , παιχνιδιάρικο και συμβολικό τρόπο προσέγγισης και απόδοσης.

Τα σκηνικά και τα κουστούμια λιτά και αφαιρετικά ...ωραιες οι λεπτομέρειες στα ρουχα, ευστοχοι οι διαχυτοι συμβολισμοί (κοκκινα αντικείμενα - μπάλες....).

Μη φοβηθείτε ή σκεφτείτε οτι πρόκειται για «γραφικό» φεμινιστικό μανιφεστο....πιστεύω οτι καταφέρνει να εκφράσει αυτες τις γυναικείες αγωνίες , αγωνίες που τελικά μεγαλώνουν παιδιά , διεκδικούν ονειρά , διαμορφώνουν ή...συντηρούν κοινωνίες .

[...Προσωπικά, για μενα ο «τα παντα εν σοφία εποιησε» έκανε εδώ ενα μικρό λαθάκι.....αν σταματούσε και στους δυο την ιδια περίοδο το «βιολογικό τους ρολόι» , τοτε θα ειχε παρει αλλη τροπή η κοινωνία , οι επιλογές των ανθρωπων και η τοποθέτηση αυτων στο προσωπικό τους χρονο...ίσως , πιο αρμονική τροπή...]

(Και σε ένα περίεργο «τριπάκι» μπήκε και η παρεα μου: αν και φιλος μου , κάποια στιγμή –δεν ξέρω το λογο: απο δική του ευαισθησία ή επειδή ειδε εμένα να «σφιγγομαι» ; - σε μια βαρεια στιγμή του εργου με χάιδεψε στον ώμο, αρκεστήκαμε στο τέλος της παράστασης να αναλύσουμε χιουμοριστικά τη «μοιρα» της γυναίκας, αντιθετα με τη φίλη μου....που όταν μειναμε μόνες «τσουνάμι» σκέψεων και συμπερασμάτων ξεσηκώθηκε.....χιχιιχιχ)

4 / 5

[Ήρα]

Ψαχνω να βρω μια λέξω να βαλω ταυτοτητα στο εργο, αυτην που καλυτερα να το χαρακτηριζει , ώστε όταν θα θελω να πεισω καποιον να δει το εργο να είναι το πρωτο επιχειρημα . Γυναικειο εργο…Δηλαδη αν δεν εισαι γυναικα? Δε θα μιλησει μεσα σου το εργο?Αναλογα με τις ευαισθησιες μιας ανδρικης ψυχης , ακομη όμως κι αν φανει ότι οι λαβυρινθοι των γυναικειων σκεψεων και συναισθηματων οδηγουν στον…Μινωταυρο ,θα είναι μια καλη ευκαιρια να τους γνωρισετε…ελαφρως να τους κατανοησετε και να τους αγαπησετε…

Σκοτωνουμε τη μαμα? Αντιφατικος μεχρι και ο τιτλος.Ενα βιαιο ρημα αγκαλια με τη λεξη που πιο τρυφερα από ολες υπαρχει στην σκεψη του καθενος ,ανεξαρτητα από φυλο και ηλικια. Αντιφατικες και οι ηρωιδες.Αληθεια ποσο αλλαζουμε…Πώς πρωτοπεριγραφουμε τα πραγματα με ειλικρινες θρασος και θαρρος ,πώς δυσκολευομαστε να αντικρυσουμε τους γονεις μας μικρους (θυμαμαι ότι μικρουλα ειχα την αισθηση ότι οι δικοι μου γονεις γεννηθηκαν γονεις μη θελοντας να δεχτω ότι καποτε κι αυτοι ειχαν αναγκη γονεικης φροντιδας, ώστε να μην χασουν κατι από την παντοδυναμια τους στα παιδικα μου ματια) πώς επαναστατουμε εναντια στις νορμες που νιωθουμε ασφυκτικες διατυμπανιζοντας ποσο ξεχωριστες εμεις ειμαστε, πώς ποναμε όταν ερχονται οι συμβιβασμοι , πώς με σοφια δεχομαστε τα γεγονοτα ως καλως καμωμενα , αγγιζουμε με τρυφεροτητα οσα αρνηθηκαμε , ερχομαστε στη θεση οσων απαξιωσαμε , αγαπαμε οσα οικτηραμε. Βιωματικο εργο , κάθε γυναικα μπορει να ταυτιστει με την μια η την άλλη ηρωιδα , αναλογα με την ηλικια της . Και νιωθεις ότι μερικα χρονια μετα , θα ταυτιστεις με την επομενη ηρωιδα , ζωη το λενε αυτό.

Δε θα πω κατι παραπανω για την υποθεση , τα εγραψε πολύ ομορφα η τικ-τακ. Να σταθω μονο σε μια σκηνη,που για μενα ηταν η συγκλονιστικοτερη ισως γιατι φωτογραφισε τον μεγαλυτερο φοβο μου-τον θανατο της Μαργκαρετ. ''Μητερα… Μαμα …Μαμακα?Τι γινεται όταν πεθαινεις ?''ισως τελικα να ξαναγινεσαι τοσο μωρο που να βρισκεις την μαμα σου…και ισως να μας ποναει πιοτερο όχι ότι καποιος είναι απων , αλλα ότι δεν είναι παρον για εμας παλι , εγωιστικα…''Αχ μητερα…ειμαι τοσο ευτυχισμενη , νιωθω πως η ζωη μου τωρα αρχιζει'' και φοβαμαι μηπως δεν εισαι εκει , να σε βλεπω να γελας για μενα…

Μου εκανε μεγαλη εντυπωση το νεαρο της ηλικιας της συγραφεως , όταν εγραψε το εργο γιατι το κειμενο μου αφησε την αισθηση μιας γυναικας που εχει περασει από ολα τα σταδια της γυναικειας εξελιξης και ωριμανσης και σιγουρα μιας γυναικας που εχει βιωσει την μητροτητα , τελικα καμια φορα αποδεικνυεται πως το να ακους είναι εξισου ‘εμπνευστικο’ με το να βιωνεις , αρκει να είναι ορθανοιχτα τα παραθυρα της ψυχης.Συγγραφικα ακομη μου αρεσε πολύ το μπρος πισω στον χρονο , ένα ‘τεχνασμα’ για να αφουγκραστουμε τις ηρωιδες όταν κρατανε μια παιδικη κουκλα και να τις δικαιολογησουμε όταν κανουν λαθη κρατωντας ένα μωρο.

Τινα πω για την σκηνοθεσια? Μακαρι ολοι οι σκηνοθετες να διεθεταν την ευαισθησια , την φρεσκαδα , την ευρηματικοτα της φαντασιας της Μαριαννας Καλμπαρη ,Μου αρεσε πολύ αυτή η σαν καταχνια αισθηση που σε τυλιγε με το που εμπαινες στο θεατρο , σαν να επεσε καπνος στο σκηνικο και να σε προετοιμαζει για ταξιδια στο χρονο.Το κοκκινο κουβαρι σαν τηλεφωνικη γραμμη , οι κοκκινες μπαλες που εφευγαν από τα χερια της κάθε ηρωιδας σαν ευθυνη , το ψυγειο σαν τελος , σαν παγωμα .Θαυμασια σκηνοθεσια!!

Η Τζενη Ρουσσεα , αυτή η μεγαλη κυρια του θεατρου , την θυμαμαι από τον Οσκαρ με τον Λιγναδη ,εκπεμπει μια ζεστη , μια γλυκυτητα ανθρωπου γεματου από αγαπη .

Η Αιμιλια Υψηλαντη, από τις πιο αγαπημενες μου θεατρικες παρουσιες.Ακομη και φυσιογνωμικα θυμιζει αγγελο.Αυτο που παντα με μαγευε σε αυτην την γυναικα είναι η φωνη της ,σαν να ταξιδευει κουβαλωντας όλα τα συναισθηματα του κοσμου , ηρεμη , αγγελενια χροια.Τελικα τα βιωματα που ζησαμε σαν παιδια ζωγραφιζονται με ανεξιτηλες μπογιες στο μπλοκ των αναμνησεων ,διαπιστωσα ότι η Αιμιλια Υψηλαντη δανειζε τη φωνη της στα Γιαπωνεζικα Παραμυθια , που παρακολουθουσα ανελλιπως (αν και τα φοβομουν ) , τοσο παλια η σχεση μας με την γλυκυτητα της φωνης της.

Η ηθοποιος που για μενα ηταν η αποκαλυψη ηταν η Μπρεμπου ,(ισως γιατι από Ρουσσεα και Υψηλαντη ηταν αναμενομενο το τελειο) δεν την ειχα ξαναδει στο θεατρο Αυτή η κοπελα κουβαλαει μια εσωτερικη δυναμη , μια θεατρικη τολμη την οποιο περναει στο κοινο χωρις να γινεται ψωνιο. Μ αρεσε η υποκλιση της στο τελος , σχεδον παιδικη και χορευτικη , σαν το ταλεντο να παντρευτηκε με την ψυχικη σεμνοτητα , και αυτην την αισθηση την εχω παρατηρησει ξανα σε ΄μεγαλους΄ ηθοποιους που γνωριζουν ότι δε χρειαζεται να υπαρξουν κραυγαλεα για να κανουν επιτυχια γιατι ξεχωριζουν από την δουλεια τους.Μπραβο στην Μπρεμπου , πιστευω θα ακουσουμε πολλα καλα για αυτην την κοπελα!

Το δακρυβαρομετρο τιθεται σε λειτουργια στην παρασταση , δειτε την , προσωπικα μου φανηκε από τις καλυτερες που εχω παρακολουθησει! Μου ερχονται στο νου οι στιχοι από την Τσανακλιδου σαν ένα τελος-''Και κοίτα, ένα μυστήριο του κόσμου το κριτήριο πως μοιάζουμε μου λέει σα δυο σταγόνες...''

υγ-''Σσσς…Κοιμησου μωρο μου..κοιμησου..Μη φοβασαι . Η μαμα είναι εδώ…Μη φοβασαι..Η μαμα είναι παντα εδώ..''

[tik-tak]

---->Στο θέατρο ΑΡΓΩ, κάθε Τετάρτη βράδυ στις 9:30 μ.μ, αμέσως μετά

το τέλος της παράστασης «Σκοτώνουμε τη μαμά;»   έως 19/12/07, θα ακολουθεί σύντομη

ομιλία  και συζήτηση με το κοινό. Κρατήσεις στο τηλ 210-5201.684

Ειδικοί επιστήμονες από τον χώρο της ψυχικής υγείας και της ψυχανάλυσης θα σχολιάζουν αλλά και θα συζητούν

με τους θεατές ζητήματα που σχετίζονται με το έργο. Οι σχέσεις μητέρας-κόρης και γιαγιάς-εγγονής, όπως αυτές αναφέρονται στην παράσταση -κι όχι μόνο- μ όλες τις φωτεινές και σκοτεινές πλευρές τους, μπορούν

να αναδειχθούν και να ερμηνευθούν με πολλούς τρόπους.

Την πρώτη Τετάρτη 14/11/07 στο θέατρο βρέθηκε ο κος Παναγιώτης Σακελλαρόπουλος, Καθηγητής της Ψυχιατρικής και Παιδοψυχιατρικής, ψυχαναλυτής, ο οποίος και θα συντονίσει τη συζήτηση.

----> Σημειώνεται ότι κάθε Τετάρτη, η παράσταση αρχίζει στις 7.30μ.μ. Ειδικώς για τις ημερομηνίες αυτές, κάθε μαμά με κόρη, και κάθε γιαγιά με εγγονή, μπορούν να παρακολουθήσουν την παράσταση με ένα εισιτήριο (των 20 €). Κρατήσεις στο τηλ 210-5201.684.

Υπενθυμίζεται ότι το πολυβραβευμένο έργο της Charlotte Keatley «Σκοτώνουμε τη μαμά;» είναι ένα έργο κοινωνικό με ανάλαφρο χιούμορ και πολύ δυνατές εικόνες οι οποίες δίνονται μέσα από μέσα από την κοινή ζωή τεσσάρων γυναικών της ίδιας οικογένειας και ανεβαίνει για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων στο θέατρο ΑΡΓΩ (Ελευσινίων 15, στάση Μετρό Μεταξουργείο, τηλ: 210-5201.684) σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη. Τους τέσσερις ρόλους (γιαγιάς, μητέρας, κόρης και εγγονής) αποδίδουν συγκλονιστικά οι: Τζένη Ρουσσέα, Αιμιλία Υψηλάντη, Ευγενία Αποστόλου, Ιφιγένεια Αστεριάδη.